4 januari 1997
Willy Aarts, 'held' van Stavoren
Van een onzer verslaggevers - STAVOREN, zaterdag
Het Elfstedenijs in de haven van Stavoren ligt er fantastisch bij. Over de gedweilde dikke vloer glijden goed ingepakte schaatsers. Vierentwintig uur voordat de Elfstedenrijders hier komen afstempelen, treffen leden van de plaatselijke ijsclub Eensgezindheid de laatste voorbereidingen.
De Friese Brabander Willy Aarts (35), in het dagelijks leven veehouder in het IJsselmeerstadje, controleert het stempelhokje. Hoog boven het ijs klappert het spandoek 'Welkom in Stavoren' in de oostenwind. Als bestuurslid van Eensgezindheid heeft Aarts het er maar druk mee. Dertien jaar geleden streek de veehouder vanuit Noord-Brabant neer in het Friese. Aarts: "Zelf ben ik niet zo'n geweldige schaatser. Maar dat is wel goed. Een bestuurslid van de ijsclub heeft andere dingen te doen."
Hoewel hij volop bezig is met de tocht der tochten, blikt de Brabander vanonder zijn Friese ijsmuts toch al voorzichtig vooruit. Misschien zit er dit jaar ook nog een schaatstocht over het IJsselmeer in, van Stavoren naar Enkhuizen en terug.
Aarts oogstte vorig jaar februari landelijke bekendheid door de massale toeloop van schaatsers op de IJsselmeertocht Enkhuizen-Stavoren v.v. Direct nadat duidelijk werd dat de Elfstedentocht niet doorging, konden de ijsliefhebbers op 4 februari '96 hun hart ophalen op de uitgezette schaatsroute op het IJsselmeer. De afstand tussen Stavoren en Enkhuizen bedroeg 22 km. Op en neer een kleine vijftig kilometer schaatsen. "Volgens mij is het de grootste sportmanifestatie die ooit is gehouden", zegt Aarts. "Veertigduizend schaatsers hebben de tocht gereden."
De enorme belangstelling voor de IJsselmeertocht verraste iedereen. Aarts: "Om negen uur openden we de inschrijving met 3500 kaarten. Al snel kregen we in de gaten dat er heel erg veel mensen kwamen. Met een lelijke eend heb ik iemand over het ijs naar Enkhuizen laten rijden om meer inschrijvingskaarten te halen. Hij kwam terug met de eerste gewonde."
Door de opkomst van tienduizenden schaatsers hadden de leden van de ijsclubs van Stavoren en Enkhuizen de organisatie niet meer in de hand. Zonder zich in te schrijven stapten duizenden toerrijders het ijs op. De vloot van vier rijdende EHBO-wagens moest worden uitgebreid. Het schaatsfestijn liep echt uit de hand toen een schaatser overleed aan een hartaanval en drie auto's door het ijs zakten. Op de radio werd het nieuws verspreid dat de tocht ontaardde in een levensgevaarlijke chaos. De burgemeester zette de brandweer in om het verkeer te regelen en om, bij het invallen van de duisternis, de schaatsers van het ijs te halen.
Aarts: "En toen viel iedereen over ons heen, terwijl er eigenlijk niet zo veel was misgegaan. Van te voren droomden we van tienduizend deelnemers. Maar dat het er zo veel zouden worden, konden wij niet weten. Uiteindelijk zijn er veertig deelnemers voor botbreuken en andere wonden in het ziekenhuis behandeld. Veertig van de veertigduizend: dat is niet veel. Ik denk dat het er bij de Elfstedentocht meer zullen zijn."
De veehouder wordt nog dagelijks geconfronteerd met 'zijn' IJsselmeertocht, de eerste sinds drieëndertig jaar. "Vanmorgen belde er iemand met de vraag wanneer de tocht weer is", glimlacht de boer. "Laten we eerst de Elfstedentocht maar eens doen. Dan kijken we wel verder. Hier in Stavoren lag het IJsselmeer twee dagen geleden nog open en in Enkhuizen liggen allemaal ijsbulten. Dus het ziet er niet zo goed uit."
