Het pennetje van de dokter wordt voor minister Borst (Volksgezondheid) het komende jaar cruciaal. Als de medici niet zuiniger gaan voorschrijven, dreigen er tekorten van honderden miljoenen guldens op de geneesmiddelen en de hulpmiddelen.

Bij de medische hulpmiddelen (looprekken, gehoorapparaten, speciale bedden) rijzen de kosten inmiddels de pan uit. De uitgaven zijn vorig jaar met 14% gestegen. Zelfs als Borst haar vorig jaar aangekondigde bezuiniging op de hulpmiddelen haalt, wordt het budget dit jaar overschreden met ƒ188 miljoen, oplopend tot bijna ƒ500 miljoen in 2002.

De D66-bewindsvrouw werkt koortsachtig aan een nieuw plan voor kostenbeheersing. Ook met de rem op de groei van de geneesmiddelen wil het niet lukken. Borst is in de Zorgnota 2000 pessimistisch over het effect van al haar maatregelen. Deze blijken veel minder op te brengen dan verwacht. Dit jaar werd wederom ƒ250 miljoen meer aan medicijnen uitgegeven dan Borst had voorzien.

Borst richt haar pijlen nu vooral op de huisartsen en specialisten, die nog te vaak nieuwe en dure medicijnen voorschrijven. Het elektronisch voorschrijfsysteem, dat artsen moet helpen de relatief goedkope middelen voor te schrijven, moet uiteindelijk zo'n ƒ300 miljoen opleveren.

De Nederlander slikte in 1998 gemiddeld acht geneesmiddelen voor een waarde van ƒ404. Bejaarden kregen gemiddeld 23 geneesmiddelen voorgeschreven, hetgeen neerkomt op een verbruik van ƒ1.139. Van alle medicijnkosten komt 25% voor rekening van cholesterolverlagers en ruim 20% voor maagzuurremmers. Borst gaat deze 'hardlopers' aanpakken.

De kostengroei wordt deels veroorzaakt doordat nieuwe, dure geneesmiddelen worden opgenomen in het ziekenfondspakket. Borst wil geen rem zetten op goede innovatieve geneesmiddelen.

Volgend jaar stelt zij ƒ90 miljoen ter beschikking voor het opnemen van nieuwe medicijnen in het pakket. De minister hoopt dat er snel medicijnen worden ontwikkeld tegen bijvoorbeeld multiple sclerose en Alzheimer.