WENEN - In een tijd die door tegenspoed wordt geteisterd, zwelt de nostalgie altijd aan. Omdat Oostenrijk al 24 jaar de vergetelheid vertegenwoordigt, wordt in de aanloop naar het duel met Nederland te kust en te keur gedweept met de laatste helden. De man die al tien jaar dood is, spant de kroon. Het graf van Ernst Happel is plots een bedevaartplaats en elke eenvoudige uitspraak - "Kein geloel, Fussbal spielen" - pure poëzie. Die heiligverklaring staat in schril contrast met de werkelijkheid waar Hans Krankl, leerling en opvolger van Happel, mee te maken heeft. "Deze baan is een droom, maar dan alleen als we succes hebben."

Hans Krankl, de huidige bondscoach, is een van de laatste grote helden van het Oostenrijkse voetbal.

Eigenlijk eindigde de Oostenrijkse voetbalgeschiedenis in 1978. Het land is blijven hangen in de herinnering aan het 'Wunderteam' van 1934 en het elftal dat met de revolutionaire Ernst Happel in 1954 derde werd op het WK. Of aan de sierlijke Herbert Prohaska, de stoere verdediger Bruno Pezzey en de trefzekere spits Hans Krankl; exponenten van de succesvolle jaren zeventig. En natuurlijk de Weense school, die talloze creatieve voetballers voortbracht.

De huidige bondscoach is nog steeds verantwoordelijk voor het laatste grote internationale succes van Oostenrijk in 1978. Dat was absoluut het jaar van Krankl, die Europees topscorer werd met 41 treffers en een transfer naar Barcelona verdiende. Hoewel zijn land op het WK al uitgeschakeld was door de ruime nederlaag tegen Nederland (5-1), blies Krankl met twee treffers de laatste theoretische kans van Duitsland op. Oostenrijk zegevierde met 3-2. Twee minuten voor het einde maakte hij het winnende doelpunt.

Deze gedenkwaardige prestatie leeft voort als 'de smaad van Cordoba'. Hoe serieus de tegenpartij het resultaat nam, bleek bij terugkeer in Wenen. Een Duitse krant was zo 'vrij' geweest het telefoonnummer van Krankl af te drukken. Herhaaldelijk werd hij met de dood bedreigd.

De zege op Duitsland telde dubbel in Oostenrijk en verdreef de teleurstelling die het verlies tegen Oranje had veroorzaakt. Maar ze konden het hebben. De coach van de Nederlandse ploeg was immers een landgenoot, een man die 'der Weltmeister' werd genoemd. Supervisor Happel had, overigens op advies van bondscoach Jan Zwartkruis, besloten dat de defensie van Oranje ingrijpend veranderd zou worden. Piet Wildschut, Jan Poortvliet, doelman Piet Schrijvers en Ernie Brandts kwamen in de ploeg. Tegen de jonge Brandts had hij slechts gezegd: 'Kennst du Krankl?' Toen de verdediger bevestigend antwoordde, vervolgde Happel: 'Du spielst gegen Krankl.'

Happel, die in 1966 als trainer van ADO de jeugdige Dick Advocaat liet debuteren, had nooit lange wiskundige verhandelingen nodig om zijn doel te bereiken. Wel was hij een bekwaam motivator en zo staat Krankl tegenwoordig ook bekend in Oostenrijk. Hij fungeerde enige tijd zelfs als 'nachtuil' in een radioprogramma en suste wanhopige bellers in slaap. Vreemd genoeg kwam hij als clubtrainer niet uit de verf, maar Oostenrijk klampt zich vast aan grote namen. Krankl is thans de laatste link met het roemrijke verleden en zorgt ervoor dat het volk in kleur kan blijven dromen.

Nadat Happel - longen en lever aangevreten door kanker en cognac - in het harnas was gestorven, werd Prohaska bondscoach. Hij bracht Oostenrijk in 1998 naar het WK, maar kwam niet verder dan de eerste ronde. Sindsdien ontbrak het land op alle grote toernooien. Krankl heeft nu bewust de onderdanige rol gekozen. "Over Nederland wil ik helemaal niet praten. Niemand hoeft zich hier illusies te maken dat wij deze groep overleven", meesmuilde hij voor de eerste wedstrijd. De keizer is een lakei geworden. "Omdat ik weer helemaal op nul ben begonnen."

Krankl, vijf keer topscorer en voetballer van het jaar in Oostenrijk, zei voortdurend dat zijn elftal eerst vertrouwen nodig heeft. Wel, dat hebben ze na twee overwinningen. Toch was het optreden van de coach tijdens de persconferentie, een dag na het duel met Wit-Rusland, hilarisch en veelbetekenend tegelijk. Hij kon niet één middelmatige Nederlandse speler opnoemen; iedereen was "super". Toen een Oostenrijkse verslaggever met Ronald de Boer op de proppen kwam, viel Krankl bijna achterover, zuchtte diep en riep: "Pfff, zelfs De Boer lust ons rauw!"

Gisteren, op het moment dat de afwezigheid van Ruud van Nistelrooy ter sprake kwam, was zijn reactie eveneens duidelijk: "Godzijdank..."

Geconfronteerd met de glansrol van zijn collega, moest Dick Advocaat lachen. "Ach, het is duidelijk dat hij zijn positie nog twee jaar wil behouden. Anders praat je niet zo."

Ondertussen is het druk op de laatste rustplaats van Ernst Happel. En in zijn graf draait de Weense 'Weltmeister' zich ongetwijfeld een paar keer om.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 16 oktober 2002