AMSTERDAM - Chemie- en farmacieconcern Akzo Nobel moet de introductie van het antidepressivum gepirone ER (beter bekend als Ariza) in de Verenigde Staten uitstellen. Waarschijnlijk komt het medicijn pas in 2004 op de markt. Het is voor de tweede keer dat de lancering van het middel vooruit wordt geschoven. Volgens Akzo duurt het langer dan verwacht om het benodigde aantal deelnemers voor de klinische testen bij elkaar te krijgen.
De resultaten van die testen zouden aanvankelijk al in de loop van dit jaar aan de Amerikaanse toezichthouder de Food and Drug Administration (FDA) ter goedkeuring worden voorgelegd, zodat het middel komend jaar geïntroduceerd zou kunnen worden. Reden voor het uitstel toen was dat de FDA meer informatie over Gepirone ER wilde hebben.
Akzo kan alleen met toestemming van de FDA het antidepressivum op de markt brengen. De verwachtingen rond het nieuwe medicijn voor patiënten met zware psychische aandoeningen zijn hooggespannen. Akzo denkt enkele jaren na introductie een piekomzet van zo'n €500 miljoen per jaar te kunnen halen.
De farmaceutische tak van Akzo, Organon, is het goudmijntje van het concern. Dat de marktintroductie van het nieuwe middel hapert, werd dan ook slecht ontvangen op de Amsterdamse effectenbeurs. Het aandeel verloor na bekendmaking ruim 10%.
Akzo Nobel kan niet aangeven wat precies de financiële gevolgen zijn van de vertraging. Maar feit is dat het geld later komt binnenstromen en het patent in 2010 afloopt.
Akzo Nobel kan de inkomsten uit gepirone ER goed gebruiken, vooral ook omdat aan de marktexclusiviteit van het kassucces Remeron - eveneens een antidepressivum - een einde dreigt te komen. Hierover is in de VS een juridische strijd gaande. Vorig jaar werd met Remeron een omzet van €627 miljoen behaald. "Als die inkomsten wegvallen zorgt dat voor een enorm omzetverlies. De kans dat gepirone ER dat verlies kan op vangen wordt nu dus kleiner", aldus analist Geert-Jan Hoppers (SNS Securities). Hij is over het geheel genomen niet erg positief over Akzo. Gepirone ER is niet het eerste medicijn waarvan de introductie op zich laat wachten. Ook de lancering van het botontkalkingsmedicijn Xyvion in de VS is al een tijdje uitgesteld. Bovendien vallen volgens hem de verkopen van Arixtra tegen.
Maar niet alleen bij Organon zit het volgens Hoppers niet mee. "De marktomstandigheden in de chemiesector lopen terug en dat kan ook gevolgen hebben voor de verven- en lakkendivisie van Akzo. En de diergezondheidszorgactiviteiten Intervet kampte in het derde kwartaal met voorraadproblemen waar een voorziening voor moest worden genomen. Al met al zijn wij in onze taxaties wel voorzichtiger geworden."
Volgens Akzo vallen uitgestelde medicijnintroducties onder "de normale hobbels die je in de farmaceutische industrie tegenkomt". "Iedereen is in de farmaceutische industrie gewend aan enorme winsten. Het is wel gebleken dat dat geen wet van Meden en Perzen is."
Gepirone ER richt zich anders dan Remeron op een specifieke groep patiënten met zware depressies. Het gaat om mensen die niet veel anders doen dan apathisch op een stoel zitten en meer voedsel tot zich nemen dan goed voor hen is. Dat maakt het volgens een Akzo-woordvoerder ook niet gemakkelijk patiënten te vinden die willen meedoen aan de klinische testen. "Ze hebben nergens zin in en ze roepen dus ook niet snel 'hoi', we mogen meedoen aan een klinische studie."