Van onze redacteuren DEN HAAG/BRUSSEL - Minister Hoogervorst (Financiën) is "diep ongelukkig" met het voorstel van de Europese Commissie om een aantal EU-landen meer tijd te geven om hun begroting op orde te krijgen. In een debat met de Tweede Kamer liet de minister weten dat het plan slecht is voor de geloofwaardigheid van het stabiliteitspact. Volgens de bewindsman schaadt het voorstel het vertrouwen dat burgers in de euro hebben. Ook de Tweede-Kamerfracties waren niet blij met de plannen van de Europese Commissie.
|
HANS HOOGERVORST ... diep ongelukkig ... <\N\N (Foto: WFA DIRK HOL)
|
Met name Duitsland, Frankrijk, Italië en Portugal kampen met dit probleem, vanwege de economische malaise. De vier landen dreigen boven de norm van 3% begrotingstekort uit te komen. Eerder was afgesproken dat alle landen van de Europese Unie in 2004 hun zaakjes op orde zouden hebben.
Hoogervorst vraagt zich af of de Commissie net zo bereidwillig zou zijn als kleinere landen zoals Nederland, België of Luxemburg in de problemen waren gekomen.
"Maar we zullen de strijdbijl niet zomaar begraven", verkondigde de VVD-minister. Nederland staat niet alleen in zijn kritische standpunt over het commissievoorstel. Ook België, Spanje en Finland zouden volgens Hoogervorst zich niet achter het EC-voorstel willen scharen. "En met een of twee landen erbij hebben we waarschijnlijk wel een gekwalificeerde meerderheid", aldus de minister. EU-lidstaten die de termijn van 2004 niet halen, zullen geen sancties opgelegd krijgen. "Ik kan er geen VN-vredesmissie op af sturen", aldus Hoogervorst.
Ook Jules Maaten, hoofd van de VVD'ers in het Europarlement, is woedend over de versoepeling. "In werkelijkheid zijn het de verkiezingsbeloften van Chirac in Frankrijk en Berlusconi in Italië waardoor de tekorten oplopen", meent Maaten. Hij heeft de Commissie onder meer gevraagd of er nu een tweesporenbeleid is, waarbij grote landen aan afspraken ontkomen en kleine niet.
Zijn PvdA-collega Ieke van den Burg vindt de nieuwe aanpak juist 'verstandig en realistisch'. Volgens haar is het niet goed als landen moeten bezuinigen terwijl het toch al slecht gaat. "Het is nu een uitzonderlijk moeilijke situatie. Het wordt tijd om te kijken wat verstandig is op dit moment."
Duitsland heeft gisteren bekendgemaakt dat het financieringstekort met 2,9% net onder de verboden grens van 3% zal blijven. Dat is heel wat meer dan de prognose van 2,5% die trouwens niemand nog geloofde, ook al niet voor de watersnoodramp. Frankrijk liet weten dat het tekort niet nog verder op zal lopen en volgend jaar op 2,6% zal komen. Gezien de beloofde lastenverlichtingen zal Frankrijk geen pogingen doen het tekort nog verder omlaag te brengen.
De Franse premier Raffarin verklaarde blij te zijn dat Brussel de vier eurolanden nog even respijt geeft. "Wij waarderen de realiteitszin van de Europese Commissie." Italië drong al eerder aan op versoepeling van de spelregels.
Nederland en de overige eurolanden moeten nu niet denken dat ook zij de begrotingsteugels kunnen laten vieren, nu Duitsland, Frankrijk, Italië en Portugal uitstel tot 2006 hebben gekregen om hun begroting in evenwicht te krijgen, aldus gisteren de woordvoerder van eurocommissaris Solbes (Monetaire Zaken). Nederland heeft een tekort van 0,5% voorzien en wil dat niet verder laten oplopen. Andere landen die nu wel extra willen stimuleren, mogen nog steeds rekenen op een gele kaart uit Brussel. Wat de grote jongens mogen, mogen de kleintjes niet. "Het is ook in niemands belang om de tekorten te laten stijgen", aldus Solbes woordvoerder. "Begrotingsdiscipline is in ieders belang, ook met het oog op de snel stijgende kosten van de vergrijzing."
Hij ontkende dat Solbes met zijn voorstel, waarmee de Europese ministers van Financiën overigens nog moeten instemmen, de afspraken uit het Stabiliteitspact te grabbel gooit. "De 3%-norm bestaat nog steeds en het gaat om een aanvulling, de verplichting om de begroting op orde te brengen bestaat nog steeds. De betrokken landen moeten nu per jaar hun tekort met tenminste een half procent verminderen. Ook de boetes staan nog overeind, maar die kunnen pas worden geheven als een land de 3% overschrijdt. Bij Portugal is dat het geval, maar een boete blijft nog uit, omdat het land volgend jaar beterschap heeft beloofd. En een fikse boete zou Portugal nog verder in de afgrond duwen. Daardoor wordt de beperktheid van het sanctiewapen pijnlijk duidelijk. "Een begroting wordt er niet beter van als we een minister van Financiën gevangen zetten", aldus een commissiewoordvoerder.