Baudouien Hamuli

door Ralph Dekkers DEN HAAG - "Onze rijkdom is ons probleem", verzucht de Congolese mensenrechtenactivist Baudouin Hamuli. Lijdzaam moet hij toezien hoe buitenlandse legers, binnenlandse rebellenbewegingen en corrupte ambtenaren de bodemschatten van zijn land roven. "De diamanthandel is de motor achter de oorlog in de Democratische Republiek Congo", zegt Hamuli, die met drie landgenoten in Europa is om steun te werven voor de strijd tegen de plundering van Congolese grondstoffen.

De bloedige oorlog in het hart van Afrika heeft al meer dan twee miljoen levens geëist. De honger naar de immense opbrengsten van de handel in diamanten is een van de voornaamste redenen waarom landen als Rwanda, Oeganda, Zimbabwe, Burundi en Angola soldaten naar het gebied hebben gestuurd. Deze soldaten hebben in de loop der jaren een web van lucratieve, illegale bedrijfjes in het land opgezet. Hamuli: "Zij krijgen niets betaald, dus stelen ze onze diamanten." De economie van Congo ligt volledig in puin, maar de handel in bloeddiamanten tiert er welig.

De honderdduizenden Congolezen die in de mijnen werken worden uitgebuit. In de donkere jungle telt het recht van de sterkste. De rebel of soldaat met de kalasjnikov strijkt de winst op. Hamuli ziet dan ook weinig heil in het vredesakkoord van Lusaka. Volgens dit akkoord moeten de buitenlandse soldaten zich uit Congo terugtrekken. Maar zolang de handel in illegale diamanten floreert, zal daar volgens Hamuli weinig van terechtkomen. "En als Congo instabiel blijft, zijn ze ook zo weer terug."

Veel buurlanden van Congo worden als doorvoerhaven gebruikt voor de handel in illegale diamanten. Volgens Hamuli loopt de Congolese overheid zo jaarlijks 450 miljoen dollar mis. "Congo-Brazzaville heeft zelf geen enkele diamant, toch worden daar jaarlijks voor honderden miljoenen dollars aan diamanten geëxporteerd", zegt Hamuli verontwaardigd. "Het is hetzelfde als wanneer jullie naar Polen zouden gaan, daar de auto's van een heel dorp stelen om er vervolgens in eigen land gewoon in rond te rijden."

Veel diamanten uit Congo vinden hun weg naar de Europese markt, een doorn in het oog van Hamuli. Hij bespeurt maar weinig animo in het Westen om de controle op de invoer van diamanten te verscherpen. Een sterke Congolese overheid is volgens Hamuli het krachtigste wapen tegen de illegale diamantenhandel. " De regering moet haar gezag laten gelden, hoe moeilijk dat ook is in een land dat bijna net zo groot is als Europa. Wanneer dat gebeurt, kunnen wij een welvarend land worden. Maar nu brengt de rijkdom ons alleen maar armoede."

zoek naar gerelateerde artikelen

do 26 september 2002