AMSTERDAM - Zuivelcoöperatie Campina heeft gegokt, en verloren. Voedingsmiddelenconcern Wessanen maakte gisteren de verkoop bekend van het Europese merkkaasje Leerdammer aan het Franse Fromageries Bel. Die tast daarvoor diep in de buidel. "Te diep", zegt Campina, dat blijft zitten met tenminste 7,5 miljoen aandelen Wessanen waarop het inmiddels een koersverlies heeft geleden van minimaal €41 miljoen. Wessanen-baas Mac Zondervan - aan wiens stoelpoten door Campina flink gezaagd werd - heeft alle reden om in zijn nopjes te zijn.
Zondervan kreeg eerder dit jaar van onder meer Campina de wind van voren. Zeven jaar bestuursvoorzitterschap zou geen spatje aandeelhouderswaarde hebben opgeleverd, aldus de dissidente aandeelhouder. In Wessanen-kring werd de kritiek onmiddellijk in verband gebracht met frustraties over het onvermogen van het zuivelbedrijf om Wessanen-dochter Leerdammer in te lijven.
Campina heeft er nooit een geheim van gemaakt deze Europese merkkaas over te willen nemen. De coöperatie van boeren nam er jaren geleden zelfs een 10%-belang voor in Wessanen, zodat het over de verkoop van de "niet-kernactiviteit" mee zou kunnen praten.
Bestuursvoorzitter Mac Zondervan van Wessanen wilde van een verkoop aan Campina echter niets van weten. Enerzijds omdat hij Campina-baas Tiny Sanders niet kan luchten of zien, anderzijds omdat Zondervan voor Leerdammer minimaal €200 miljoen wilde vangen. En dat laatste was niet de "redelijke prijs" die Campina bereid was te betalen, bleek ook gisteren weer.
De Franse Groupe Fromageries Bel had - tot verrassing van velen - wél €190 miljoen over voor Leerdammer. De overname voldoet volgens de Fransen aan de strategische doelstellingen van Fromageries Bel: marktleider zijn met een portefeuille internationale merkkazen, waarvan La Vache Qui Rit (de koe die lacht) misschien wel de bekendste is, en sterke nationale merken smeer- en 'harde' kazen (zoals Leerdammer).
In tegenstelling tot Campina, dat gegeven de 'hoge' vraagprijs onvoldoende mogelijkheden zag voor synergie, verwacht Fromageries Bel dat Leerdammer "op korte termijn een positieve bijdrage (zal leveren) aan het resultaat per aandeel" van de onderneming. Leerdammer is met een omzet van €292 miljoen en een bedrijfsresultaat voor afschrijving goodwill van €1,1 miljoen (2001) "één van de leidende merken in Europa in het segment van de harde kazen".
Wessanen-baas Zondervan kan tevreden zijn. Hij verkoopt Leerdammer voor een goede prijs (boekwinst €100 miljoen), hij verkoopt Leerdammer aan een andere partij dan Campina, en hij verschaft Wessanen een zak geld waarmee het bedrijf eigen aandelen in kan kopen. In 2001 deed het voedingsmiddelenconcern dat ook. Toen ging het om 17% van het uitstaande aandelenkapitaal.
Door in 2003 opnieuw eigen aandelen in te kopen, zou Zondervan de toegezegde winst-per-aandeelstijging van 15% in dat jaar waar kunnen maken. Aan die doelstelling heeft hij - en meer nog Wessanen's raad van commissarissen -zijn lot als bestuursvoorzitter verbonden. "Op dit moment hebben wij geen concrete plannen voor de inkoop van eigen aandelen", stelt Zondervan desgevraagd. "Maar we hebben vorig jaar wel laten zien dat zoiets tot ons instrumentarium behoort."
De goede prijs voor Leerdammer heeft de critici nog niet de mond gesnoerd, leert een rondgang. "Voor de aandeelhouder is het een goede transactie", klinkt het eensgezind. "Maar in wezen verandert er niet zoveel", stelt een zegsman van Campina. "De verkoop van Leerdammer past in de strategie van Wessanen en het is juist die strategie waar wij vraagtekens bij plaatsen."
Wessanen verwacht de verkoop in het vierde kwartaal te kunnen afronden. Met de €190 miljoen worden in eerste instantie schulden afgelost. Van de €210 miljoen per eind juni 2002 blijft na de verkoop van Leerdammer niet meer dan €20 miljoen aan schulden over. Daarmee is het bedrijf praktisch schuldenvrij.