BERLIJN - De officiële Duitse staatsschuld bedroeg afgelopen woensdagmiddag om kwart voor vijf, uitgedrukt in euro, het gigantische bedrag van 1.244.816.616.944. Op het moment dat u dit verhaal leest, is de omvang van de schuldenlast van onze buren alweer een stuk gegroeid, omdat er iedere seconde €1.333 bijkomt. "De schulden van vandaag zijn de belastingen van morgen", zo luidt de waarschuwende boodschap van de 'Bund der Steuerzahler' in Wiesbaden, aan de vooravond van de verkiezingen.

Vierhonderdduizend Duitsers hebben zich bij de belangenorganisatie aangesloten.

De leden zijn van mening dat de gezamenlijke overheden in de bondsrepubliek veel zorgvuldiger moeten omgaan met de belastingpenningen van de burgers. "Op het hoofd van iedere Duitser, ruim 82 miljoen in getal, heeft de staat een schuldenlast gelegd van €15.150", zegt Andreas Schmidt, hoofd van de afdeling begrotingen van de 'Bund'.

Duitsland wekt echter nog altijd de indruk een steenrijk land te zijn. In München werd deze week de 'Pinakothek der Moderne' geopend, een miljarden kostend prestigeproject op kunstgebied. En wie Berlijn de afgelopen jaren heeft zien veranderen in een stad van beton, staal en glimmend glas, kan zich niet anders dan met open mond afvragen wat het allemaal heeft gekost. Dat München en Berlijn zo goed als failliet zijn, wekt dan nauwelijks nog verbazing. Of juist wel.

In welke lidstaat van de Europese Unie functioneert de gezondheidszorg nog zonder wachtlijsten, terwijl er dan ook nog geld is om chronisch zieke patiënten jaarlijks een aantal weken naar een herstellingsoord te sturen, zoals dat in Duitsland nog altijd gebruikelijk is?

En hoeveel echtgenotes en jonge kinderen van tijdelijk in Afghanistan gelegerde militairen, hebben op indicatie van de 'Krankenkasse', het ziekenfonds, drie volledig verzorgde verwenweken kunnen doorbrengen op een vakantie-eiland, zoals een aantal Duitse gezinnen? Het zijn maar een paar voorbeelden, die illustreren dat de 'arme' Duitsers nog een heel rijk leven leiden.

"Duitsland is gemeten naar de financiële situatie van particuliere huishoudens inderdaad nog een relatief rijk land. Maar met de openbare financiën is het bijzonder slecht gesteld. Als overheid heeft Duitsland de grootste schuldenlast. We zijn het 'Schlusslicht', de hekkensluiter, onder de Europese lidstaten", citeert Schmidt kanselierskandidaat Edmund Stoiber van de christen-democraten, die in zijn verkiezingscampagne de Duitsers een beter beheer heeft beloofd van het staatshuishoudboekje. De leden krijgen van het bestuur van de 'Bund der Steuerzahler' dus het stemadvies om zondag het hokje van de CDU/CSU rood te maken?

"Nee", zegt Schmidt. "Wij zijn politiek onafhankelijk en willen dat ook blijven. Onze taak is waakhond te zijn. Wij volgen de overheid kritisch hoe zij met het geld van de belastingbetalers omgaat en trekken daarover aan de bel. Er is ons wel gesuggereerd om de organisatie om te zetten in een politieke partij, zodat we echt invloed zouden kunnen uitoefenen. Maar zonder meerderheid begin je weinig in het parlement. Zo realistisch zijn we wel en we willen niet de zoveelste kleine partij zijn."

De 'Bund' schat dat er in Duitsland jaarlijks €30 miljard aan belastinggelden wordt verspild. De oorzaak van de overheidsverspilling wordt gezocht in het simpele feit dat het makkelijker is om geld van een ander uit te geven dan dat van jezelf.

Daardoor ontstaan volgens de 'Bund' bouwkostenoverschrijdingen, overbodige reizen van politici en ambtenaren, nutteloze onderzoekingen, onzinnige subsidies, wurgende bureaucratie en uiteindelijk ook corruptie.

"Bij zorgvuldiger en efficiëntere omgang met belastinggeld kan heel veel geld worden bespaard", zegt Schmidt. Om de overheid te stimuleren beter werk af te leveren, brengt de 'Bund der Steuerzahlter' ieder jaar een zwartboek uit met daarin opgenomen de meest schrijnende verspillingen. De publicatie komt traditiegetrouw in de loop van de herfst. Ook dit jaar, na de verkiezingen dus. Tot grote vreugde van menig politicus.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 20 september 2002