door Pieter van der Sloot ROTTERDAM - Ze zijn briljant, ze zijn vervolgd, ze zijn gevlucht en over bepaalde hyperactuele wereldvraagstukken hebben ze een duidelijke mening: de gebroeders Aleko (37) en Ailaz (34) Khatojev, twee artsen die drieënhalf jaar geleden in Nederland kwamen na een leven dat leest als een gruwelroman. "Of Saddam Hoessein over nucleair materiaal beschikt?" vraagt Aleko zich hardop af. "Natuurlijk, zonder enige twijfel. In 1996 hoorde ik van een hoge Oekraïense militair, die na de val van de Sovjet-Unie betrokken was bij de teruggave van kernwapens aan Rusland, dat er enorm werd gerommeld. Enorm."

Aleko, van beroep traumatoloog, vervolgt: "De man vertelde me dat de Sovjets kernwapens hadden ter grootte van een landmijn. En hij maakte er geen geheim van dat hij er zo drie, vier aan willekeurig wie had verkocht, als ze hem toen 100.000 dollar hadden geboden."

Afwisselend in het Nederlands en het Russisch vertellen Aleko en Ailaz, chirurg en uroloog, in een cafeetje tegenover station Rotterdam CS hun verhaal. Ze groeiden op in de voormalige sovjetrepubliek Georgië, een land dat nu samen met de VS jacht maakt op Al-Qaeda-terroristen. Terwijl Saddam Hoessein wordt gezien als 'de man van het kwaad', beschouwt het Westen de Georgische leider Edouard Sjevarnadze als iemand die de westerse waarden omarmt.

"Maar dat is een treurig misverstand", zegt Aleko, die Georgië met zijn familie in 1993 ontvluchtte. "Georgië is een land waar de orthodoxe staatskerk almachtig is en waar Sjevarnadze met een klein corrupt kliekje alle economische macht in handen heeft. Religieuze minderheden worden er met harde hand onderdrukt. Het is een soort christelijk Iran." Deze bevindingen worden bevestigd door tal van mensenrechtenorganisaties als Human Rights Watch.

Volgens Aleko steunt Washington het bewind in Tbilisi slechts vanwege één ding: in de toekomst zal Georgië als belangrijke corridor moeten fungeren voor de transport van olie en gas uit Azerbeidzjan, Turkmenistan, Iran en mogelijk zelfs uit Irak.

Toen Georgië in 1991 van Moskou afhankelijk werd en het land verzeild raakte in een burgeroorlog in Abchazië, waren de broers - inmiddels geschoold arts en veelbelovende wetenschappers - getuigen van gruweldaden en corrupte praktijken. "Vanwege onze medische expertise werden we ingezet in verschillende staatsziekenhuizen. We zagen en hoorden veel." Aleko slikt: "Ik heb gezien hoe soldaten opzettelijk verslaafd werden gemaakt, zodat ze als willoze robotten in het opstandige Abchazië konden vechten. De drugs waren hun soldij. Duizenden jongemannen zijn zo vroegtijdig gestorven."

Na een mislukte moordaanslag op Ailaz in Tbilisi, werd er een paar jaar geleden in Oekraïne, waar de broers Khatojev om te overleven een illegale dokterspraktijk hadden opgericht, een nieuwe moordaanslag op hem gepleegd. "Het was de Georgische KGB. We weten te veel. Van de ene op de andere dag zijn we toen naar Nederland gevlucht."

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 13 september 2002