AMSTERDAM - Vrije beroepsbeoefenaren als advocaten, accountants, belastingadviseurs en notarissen hebben de handen ineengeslagen om krachtig te protesteren bij het kabinet tegen de voorgenomen plannen voor uitbreiding van de Wet Melding Ongebruikelijke Transacties (MOT). Tot hun grote ergernis wil het kabinet deze beroepsgroepen verplichten om hun cliënten aan te geven bij het MOT-meldpunt van justitie als het 'willekeurige vermoeden' bestaat dat deze betrokken zijn bij het witwassen van geld. Ook bij de wet die eist dat cliënten zich identificeren voordat een dienst wordt verleend (WID) zien de organisaties grote praktische bezwaren opdoemen.
De overheid slaat met de 'onwerkbare' plannen te ver door in de strijd tegen terreur en georganiseerde criminaliteit, vinden de Nederlandse Orde van Advocaten, de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (notarissen), NIVRA en NOvAA (accountants) en NOB en NFB (belastingadviseurs). In een brandbrief aan minister Hoogervorst (Financiën) en zijn collega Donner (Justitie) bepleiten de organisaties uitstel voor nader overleg met de bewindslieden.
De 'witwasmeldplicht' geldt momenteel alleen voor de financiële sector, maar straks ook voor bijvoorbeeld makelaars, autohandelaren en andere beroepsgroepen die met veel geld omgaan en geconfronteerd kunnen worden met de onderwereld.
De algemene deken van de Nederlandse Orde van Advocaten, Marek Guensberg, waarschuwt het kabinet echter nu al dat hij advocaten zal adviseren om niet mee te werken aan deze vergaande regeling. "Dit is een grove schending van de rechten van burgers op geheimhouding door hun advocaat," stelt Guensberg. Hij wijst er op dat de regering met haar plannen veel verder gaat dan de uitleg van de Europese richtlijn, die stelt dat advocaten alleen aan de bel moeten trekken als zijzelf 'instrumenteel' zijn in de witwaspraktijken. In alle andere gevallen geldt het verschoningsrecht. Als het kabinet niet tot inkeer komt, zal Guensberg de balie adviseren zich aan de beperktere, Europese uitleg van de meldplicht te houden.
Directeur Peter Legerstee van de NOvAA (de Accountants-Administratieconsulenten) voorziet een onmogelijke situatie voor de AA's die vooral in het midden- en kleinbedrijf werken. "Een accountant kan veel dingen die hij tegenkomt in zijn werk corrigeren, maar dat is voorbij wanneer hij als een spion verplicht wordt om alles te melden. Ook de relatie met de cliënt wordt onwerkbaar. Je mag niet openlijk met je cliënt praten over iets dat ten grondslag kan liggen aan witwassen, maar je kunt ook niet de relatie opzeggen want dan moet je de reden opgeven en dat mag niet," zegt Legerstee. "De maatregel zou wel eens veel meer maatschappelijke schade kunnen opleveren dan wat er aan MOT-meldingen binnenkomt."