SEOEL - De kracht zat 'm in het gevoel dat los werd gemaakt. Vooral op het moment dat tienduizenden Koreanen samen het eeuwenoude 'Arirang' zongen. Een lied over mensen die elkaar verlaten en dromen dat ze elkaar ooit weer zullen zien. Ondersteund door een ritme, dat veel weg had van de muziek van Indiaanse stammen als de Kiowa's en Lakota's, daarmee een indicatie gevend dat veel indianen hun trek richting Amerika ooit vanuit Korea zijn begonnen.

Uniek moment in Seoel. Vanaf de tribune ziet Guus Hiddink hoe de spelers van Noord- en Zuid-Korea de handen ineen slaan rond de vlag waarop Korea als één natie staat afgebeeld.

Emotioneel gezang, waarbij de natuur opgeroepen wordt krachten los te maken die het geluk naderbij zullen brengen. In deze sfeer kreeg het beeld van Noord- en Zuid-Koreaanse spelers, die samen een witte vlag vasthielden met daarop de afbeelding van één Korea, een nog grotere impact.

Ook Guus Hiddink keek zwijgend naar de climax van de vredeswedstrijd tussen de voetbalteams van de twee Korea's. Zich nogmaals realiserend wat voor een impact zijn coaching in dit deel van Azië heeft gehad. Het succes dat hij tijdens het WK 2002 in Zuid-Korea behaalde en tot ver buiten het veld veel los heeft gemaakt. Het bood de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il zelfs een opening om het 'Zuiden', waar zijn land sinds 1950 in oorlog mee is, de hand te reiken middels de sport.

Maar er is meer. Dat vooral werd duidelijk op de warmste dag van het jaar in Seoel. Toen de tralies rond de Sovjet-Unie en de Muur rond Berlijn werden geslecht, gebeurde dit onder aanvoering van sterke politieke leiders als Michael Gorbatsjov en Helmuth Kohl. Een krachtfiguur die Zuid-Korea nog ontbeert. Het gros van de voormalige presidenten en ministers zit vast vanwege corruptie, terwijl ook de zoons van de huidige regeringsleider Kim Dae Jung recentelijk gearresteerd werden. Niet één politicus heeft dan ook het volk achter zich staan, omdat het volk de politiek wantrouwt.

Een vacuüm dat in juni ineens werd opgevuld door Guus Hiddink. Niet alleen werd de Nederlander gezien als een succesvol coach, maar vooral als een leider. Een 'baas' die Zuid-Korea anno 2002 mist en die leiding kan geven aan het vervolg van de vredesmissie die 22 voetballers in het met 65.000 toeschouwers uitverkochte Sangam World Cup Stadium uitvoerden. Chung Mong Joon, voorzitter van de Zuid-Koreaanse voetbalbond en dé 'beschermheer' van Guus Hiddink, zou het willen maar de 45 miljoen Zuid-Koreanen hebben ook over de steenrijke grootaandeelhouder van multinational Hyundai hun twijfels.

Dat werd wel duidelijk tijdens de plechtigheden die aan de wedstrijd vooraf gingen. Zo kreeg de door 'oneliners' gedomineerde speech van de Noord-Koreaanse delegatieleider Ri Kwang Kun veel meer bijval dan de zakelijke toespraak van Chung Mong Joon. De 50-jarige miljardair kon vervolgens vele stappen terug doen, toen even later op de beeldschermen in het stadion het ontvangst van Guus Hiddink door zijn opvolger Park Hang Seo werd getoond. Vanaf de tribunes klonk een bijna hysterisch gehuil op, waarna Park Hang Seo verhinderde dat Hiddink het veld verliet en hem min of meer dwong om weer naast hem in de dug-out te gaan zitten.

De Nederlander hield dat 45 minuten vol, voordat hij zich uit de voeten maakte richting ereloge. Toen de huidige PSV-coach constateerde dat die volgestouwd was met politici en diplomaten, besloot hij op de hoofdtribune tussen het publiek te gaan zitten. Hij had zich ten slotte voorgenomen niet deel te nemen aan de politieke vertaling van de historische wedstrijd tussen de beide Korea's. Een verstandig besluit. Hoewel het voor nuchtere Nederlanders nauwelijks te bevatten is zou, door de huidige politieke instabiliteit, Guus Hiddink onder het Zuid-Koreaanse volk dan nog veel meer los maken dan hem lief is.

De Nederlander: "Politiek heeft voor mij gevoelsmatig een negatieve lading, omdat het voor en tegen in de hand werkt. Precies datgene waar deze wedstrijd van verschoond moest blijven. Daarom hebben de reacties van de gewone mensen op de tribunes zoveel indruk op me gemaakt. Ze reageerden heel beheerst, maar in alles voelde je de hunkering naar het uitkomen van de droom die ze al zoveel jaren hebben. Het ontbreken van het contact met familie en vrienden die je niet kan bellen en niet kan schrijven. Van wie je vaak niet eens weet of ze het goed of slecht hebben of dat ze überhaupt nog leven. De vraag is nu, wie die mensen daarbij gaat helpen. Wie geeft een vervolg aan de hunkering die je overal zo sterk voelt."

Met een geliefde leider op afstand en het ontbreken van een echte baas in eigen huis lijkt een doorbraak in de Koreaanse toenadering daarom nog ver weg. Beetje bij beetje worden de deuren weer op een kier gezet, maar ook niet meer dan dat. Een traag tempo rond een probleem dat ongelooflijk complex is.

Zo zit de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il zeker niet op een snelle oplossing te wachten, omdat bij een eenwording hij onmiddellijk berecht zou worden wegens misdaden tegen de mensheid. Verder hebben de florerende Zuid-Koreaanse industriëlen nu al nachtmerries van het idee om een van de armste landen ter wereld te adopteren. Een hereniging die een uitholling van de economie zou kunnen betekenen.

Dus rest 65 miljoen Koreanen voorlopig niets anders dan te blijven dromen. Soms wordt de hoop weer even aangewakkerd, zoals tijdens de 'Game of Unification'. Een feest zonder volksliederen, maar met het prachtige 'Arirang'. Zonder nationale vlaggen, maar wel met een mooi wit doek waarop in blauw één Korea stond afgebeeld. Een vlag die tijdens een zeer emotionele ereronde door de Noord- en Zuid-Koreaanse voetballers en coaches samen werd gedragen. Na een wedstrijd, die geheel in de sfeer van de avond in een gelijkspel (0-0) was geëindigd.

Vooral ook omdat Zuid-Korea heel goed besefte dat een monsterscore de vrede niet bepaald een impuls zou geven. Daarom had bondscoach Park Hang Seo slechts vier spelers van het succesvolle WK geselecteerd en liet hij het sterk verjongde team, waarmee de nummer vier van de wereld eind september tijdens de Asian Games gaat spelen, aantreden tegen de totaal onbekende ploeg van Noord-Korea. Een team dat niet tegenviel en in de aanvallers Kim Jong Su en Jon Yong Choi zelfs uitstekende voetballers had.

Maar nogmaals, de wedstrijd vormde slechts het decor voor een veel groter belang. Daarom was het ook opvallend dat iemand als FIFA-president Sepp Blatter in Seoel schitterde door afwezigheid. Nadat hij een week eerder wel een uitnodiging van de zeer omstreden zoon van kolonel Gadaffi accepteerde, om in de Libische hoofdstad Tripoli de Italiaanse Super Cup tussen Juventus en Parma bij te wonen, bleef Sepp Blatter weg bij een historische vredesmissie van twee FIFA-leden. Sterker, op de internationale speelkalender van de FIFA-website was zelfs 'vergeten' melding te maken van de interland tussen Noord- en Zuid-Korea.

Een aardige geste van de FIFA-topman richting een land, dat het afgelopen WK grotendeels voor de wereldvoetbalfederatie heeft gered. Door zijn afwezigheid in Seoel gaf Sepp Blatter voor de zoveelste keer aan hoe ver hij afstaat van het wezen van de sport en dat voetbal voor hem slechts een middel is. Vandaar dat Guus Hiddink in het Sangam Stadium bewust plaatsnam tussen de supporters. Tussen mensen, die op gevoel nog echt van onecht kunnen onderscheiden.

Alle breeduit zwaaiende regeringsleiders ten spijt, juist daarom is de 55-jarige Nederlandse trainer de held van een complete natie. Een volk dat hij aan het denken heeft gezet en dat langzaam maar zeker in beweging komt. Zoals op die gedenkwaardige zevende september in Seoel.

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 9 september 2002