EINDHOVEN - De regen aan waarschuwingen vooraf miste z'n uitwerking niet en zorgde uiteindelijk voor een dubbele overwinning zaterdag in het Philips Stadion. Het Nederlands voetbalelftal won, na alle over het team uitgestorte ellende, de eerste EK-kwalificatiewedstrijd van Wit-Rusland soeverein met 3-0. De gasten kregen geen poot aan de grond en behoudens een vrije trap kreeg Edwin van der Sar geen enkele bal tussen de palen te verwerken. Desondanks bleef bondscoach Dick Advocaat terecht kritisch. "Qua resultaat zijn we tevreden, qua spel kan het allemaal beter."

Kluivert kopt snoeihard de 2-0 binnen.

Veel internationals beleefden de avond van de zevende september in Eindhoven als iets wat op rehabilitatie leek. Begrijpelijk, want de spelers van Oranje zijn door alles en iedereen in eigen land voor van alles en nog wat uitgemaakt na het missen van het WK. Ordinaire geldwolven, ouwe lullen, volgevreten vedetten met ongepaste neigingen zonder mentaliteit. Het laatste met 'dank' aan de afgezwaaide bondscoach Louis van Gaal, die bij zijn afscheidsrede ten overstaan van heel Nederland de mentaliteit laakte van z'n spelers.

Zelfs met goede resultaten in de oefenwedstrijden tegen Engeland (1-1), Spanje (1-0), Verenigde Staten (2-0) en Noorwegen (1-0) viel geen kentering in de beeldvorming waar te nemen. Integendeel: harder en harder werd geroepen om verjonging, vernieuwing en passie. Vandaar stonden alle internationals op scherp tegen Wit-Rusland. De spanning en zenuwen vielen van de ploeg af te lezen voor de eerste wedstrijd om het 'echie' met Dick Advocaat en Wim van Hanegem op de bank.

De dramatische en uiteindelijk desastreuze start twee jaar geleden tegen Ierland (2-2) en de overwinning van de Wit-Russische olympiërs vrijdag tegen Nederland spookten evenzeer door de hoofden van de Nederlandse internationals. Aan de ene kant waren ze erdoor op hun 'qui-vive', aan de andere kant bracht het extra druk mee. Walk-overs bestaan niet, ook niet tegen Wit-Rusland.

In Eindhoven bleek hier weinig van. Hoewel Oranje matig startte, werd vanaf de eerste minuut getracht druk naar voren te zetten. Alleen werd aanvallend te slordig gespeeld. De remmen gingen pas helemaal los toen Edgar Davids de score in de 35e minuut opende. Twee minuten later verdubbelde Patrick Kluivert met een mooie hoofdknik de score uit een afgemeten voorzet van Boudewijn Zenden.

Davids had zich in Oslo in het elftal gespeeld als hangende linksbuiten en kreeg de voorkeur boven Rafael van der Vaart. Ondanks zijn doelpunt speelde de middenvelder van Juventus vaak te wild, te onstuimig, zonder overzicht en teveel z'n eigen wedstrijd. In de tien minuten, die Van der Vaart waren gegeven hem te vervangen, liep het beter. Met een op het oog simpel tikje stuurde de Ajacied Kluivert weg in de 74e minuut. Invaller Jerrel Hasselbaink - Ruud van Nistelrooy zit in een vormcrisis - werd bediend en prikte tussen drie Wit-Russen de eindstand op het scorebord: 3-0. Zes minuten later schopten drie Wit-Russen Van der Vaart, die twee Wit-Russen voor joker zette, doormidden en kwam Michael Reiziger als z'n vervanger.

Verschrikkelijk voor Van der Vaart na z'n maandenlange afwezigheid vorig seizoen vanwege een knieblessure en doodzonde voor Oranje, dat volgende maand in Wenen zeker niet over de Ajacied kan beschikken.

Phillip Cocu, Jaap Stam, Frank de Boer en in iets mindere mate Patrick Kluivert waren de uitblinkers. Dit kwartet, niet toevallig spelers aan wie hardop werd getwijfeld, liet zien nog tot veel in staat te zijn. Ondanks dat drie ervan als ballast meedragen dat ze de dertig zijn gepasseerd.

Lang waren vleugelverdediger Fernando Ricksen en Boudewijn Zenden de dissonanten. "Ze vulden hun positie niet in zoals we vooraf hadden afgesproken. Omdat ze niet doorschoven naar een mannetje op het middenveld kregen Cocu en Mark van Bommel het soms onnodig moeilijk in die linie", constateerde Advocaat. "Ze stonden niet diep genoeg." Wat ook opviel was dat Ricksen aan de bal moeite had om de opbouw te verzorgen. Te vaak nam hij te veel risico, wat leidde tot (bijna) balverlies. Zenden deed het opbouwend beter, maar speelde verdedigend te nonchalant.

Ook de bondscoach blijft z'n hoofd breken over de backpositie. Maar veel keus heeft hij niet bij afwezigheid van Winston Bogarde, die nooit speelt bij Chelsea, en de geblesseerde Giovanni van Bronckhorst. Bij PSV kan Wilfred Bouma zich wellicht ontwikkelen tot een goede vleugelverdediger, terwijl Feyenoorder Ramon van Haaren alles heeft om die positie in te vullen, maar hij is bijna chronisch geblesseerd. Op rechts vormen Michael Reiziger, André Ooijer en Mario Melchiot de niet bijster aantrekkelijke alternatieven. Advocaat: "We zullen de kwalificatiereeks met grotendeels deze groep moeten doen. Veel andere mogelijkheden zijn niet voorhanden."

Voor de vleugelaanvallers geldt nagenoeg hetzelfde. Victor Sikora komt nog tekort, Marc Overmars is geblesseerd en van Ronald de Boer wordt betwijfeld of hij het op de vleugel nog kan belopen. Vandaar handhaaft Andy van der Meyde zich. De rechtsbuiten van Ajax laat zich in het shirt van Oranje kenmerken als uiterst grillig en brengt vooralsnog te weinig. Z'n goede acties aan de bal wegen niet op tegen de mindere acties. Als dat niet heel snel verandert, is het vaak snel afgelopen met de status van international.

De kritische kanttekeningen kwamen ondanks de uitstekende EK-start snel aan de oppervlakte na de 3-0 overwinning. Alleen bleef de 'oude' garde nadrukkelijk buiten schot en viel hen slechts complimenten ten deel. Vanaf hier zullen zij Oranje verder door de kwalificatie moeten slepen. Want met één zege, zeker thuis tegen een weinig aansprekende tegenstander als Wit-Rusland, is het mes nog niet van de keel. Vandaar is het belangrijk op 16 oktober in Wenen tegen Oostenrijk een vervolg te geven. Anders wordt een dag later vastgesteld dat Wit-Rusland een stuiptrekking is geweest van een groep spelers, die bezig is de laatste adem als voetballer uit te blazen.

Nederland - Wit-Rusland 3-0 (2-0). 35. Davids 1-0, 37. Kluivert 2-0, 73. Hasselbaink 3-0. Scheidsrechter: Barber (Eng). Toeschouwers: 34.000. Rode kaart: 84. Romasjenko (Wit-Rusland, 2x geel). Gele kaart: Omelyansjoek, Ostrovsky (Wit-Rusland).

Nederland: Van der Sar; Ricksen, Stam, Frank de Boer en Zenden; Van der Meyde, Van Bommel, Cocu en Davids (70. Van der Vaart/83. Reiziger); Van Nistelrooy (70. Hasselbaink) en Kluivert.

Wit-Rusland: Shantolosov (88. Khomutsovsky); Lukhvitsj, Ostrovsky, Shanyoek en Omelyansjoek (76. Shuneiko); Gurenko, Kulchy, Hleb, Khatskevitsj (82. Kovba) en Romasjenko; Kutuzov.

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 9 september 2002