AMSTERDAM - Handelsstoringen, koersvertragingen - een twintigtal termijnhandelaren dreigt hierover met claims - en tariefgeschillen met beurspartijen leggen een toenemende druk op Euronext Amsterdam. "Mensen zijn boos. Dat kan uitmonden in rechtszaken, vragen om overheidsingrijpen of veranderingen in de beursregels", vertelt John Abbink, directeur research van beursbedrijf Van der Moolen en schrijver van een onder beurscritici circulerend pamflet over het monopolie-karakter van de beurs. "Iedereen heeft gesproken met zijn advocaten, met Financiën en met toezichthouder AFM."

De bouwsteigers waarop bij de beursgang van Euronext nog een levensgrote nieuwspagina prijkte, lijken nog alomtegenwoordig op de beursvloer. (Foto: Dijkstra bv)

In de omschakeling naar een geïntegreerd Euronext-handelsplatform heeft de Amsterdamse beurs het niet gemakkelijk. Handelaars klagen steen en been over frequente storingen en enige maanden geleden stelden kleine beurspartijen de tariefstructuur ter discussie. De kosten moesten maar eens omlaag, zo stelden de critici.

Het nieuwste conflict is die met termijnhandelaren over de vertraagde koersdoorgifte, oplopend tot twee minuten, van de satelliet die de beurs daarvoor gebruikt. De terugmelding van uitgevoerde orders zouden sneller binnenkomen, waardoor sommige partijen de achterstand van de termijnhandelaren zouden kunnen misbruiken. Euronext heeft inmiddels beloofd de capaciteit via de satelliet met 50% uit te breiden.

Van claims is volgens een woordvoerder van Euronext geen sprake. "Ze hebben ons een brief geschreven waarin ze overwegen een schadevergoeding te vragen. Bedragen zijn niet genoemd." De beurs maakt zich ook weinig zorgen, want "Euronext is in dit soort gevallen formeel niet aansprakelijk te stellen. Dat staat in de contracten."Het conflict met de termijnhandelaren is er één uit vele. Voor George Möller, topman van Euronext Amsterdam, moet het een wat zure ervaring zijn. Jarenlang wezen beurspartijen hem op de Europese dreiging en nu zijn Amsterdamse beurs binnen de sterke Europese coalitie Euronext draait, hangen dezelfde partijen aan de lijn met klachten over het integratieproces. Daarbij blijft het niet bij dreigen met schadeclaims. Banken en handelaren blikken nostalgisch terug op de tijd dat de beurs geen commercieel bedrijf was, maar een semi-nutsbedrijf waarvan zij eigenaar waren.

Niemand wil echt terug, maar de greep op de beursdirectie aangaande tarieven en technische investeringen wordt node gemist.

In dat licht kan een pamflet over 'regulering van het natuurlijke monopolie van de beurs' worden gezien. Van der Moolen-directeur Abbink wil met zijn "nooit gepubliceerde" vingeroefening een aanzet geven voor discussie. De Van der Moolen-directeur vergelijkt Euronext met een geprivatiseerd nutsbedrijf. "Het is absoluut een monopolie. Zij bepalen tarieven en er is weinig waarborg dat deze de kosten reflecteren."

De pijn bij Van der Moolen zit in het feit dat bij een storing op de beurs van Amsterdam, ook de verbinding naar de Parijse vloer stilligt. Het bedrijf kan dan even niet bij uitstaande aandelenposities op de Franse beurs. "En terwijl in Amsterdam de prijzen stil zijn gelegd, gaat in Parijs de handel gewoon door."

Abbink richt zich ook op het handelssysteem. "Een monopolie kan besluiten om zijn geld elders te investeren, en daarmee het netwerk laten verhongeren." Of dat ook nu al voor Euronext opgaat? "Ja, is dat niet overduidelijk? Het systeem blíjft storingen vertonen." Abbink erkent echter tegelijkertijd dat Euronext nu veel geld in het handelsplatform pompt. "Maar hoe zit dat over drie jaar? Dan kunnen ze bijvoorbeeld alles in de productie van hun softwarebedrijf investeren en de beursvloer als cashcow gebruiken. Wel, een cashcow moet je ook voeden."

De uit Amerika afkomstige Abbink voelt overigens weinig voor overheidsregulering. Zijn ideale beeld is zelfregulering door de gebruikers van de beurs, desnoods onder toezicht van een nationale toezichthouder. Hiermee krijgen de gebruikers weer zeggenschap over hun 'nutsbedrijf' Euronext.

Op de burelen van Euronext werd gisteren met verbazing gereageerd op het verwijt een monopolie te zijn. "De handelaars kunnen handelen in Londen, New York en Frankfurt. Er is absoluut sprake van concurrentie. De kranten stonden laatst bol van de handel die naar Eurex (de Duitse optiebeurs) weglekt."

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 6 september 2002