JOHANNESBURG - Nederland heeft zich, na het stuklopen van een hard akkoord tijdens de VN-topconferentie over het gebruik van schone energie, aangesloten bij een grote internationale coalitie van landen die hierover wel strikte afspraken willen vastleggen. Na de blokkade eerder deze week, die onder meer was opgeworpen door de Verenigde Staten, Japan en de Opec-landen, waardoor wereldwijde overeenstemming over schone energie onmogelijk bleek, greep Nederland, vertegenwoordigd door premier Balkenende, Van Geel (Milieu) en Van Ardenne (Ontwikkelingssamenwerking) dit initiatief gisteren onmiddellijk met beide handen aan.

Premier Balkenende kondigde bij de afsluiting van de topconferentie aan dat Nederland jaarlijks aan de Verenigde Naties nauwgezet gaat rapporteren welke resultaten worden geboekt bij de uitvoering van de overeenkomsten die de afgelopen week in Johannesburg zijn gesloten. Ook de andere bijna 200 deelnemende landen hebben zich verplicht om open kaart te spelen als het gaat om jaarlijkse vorderingen over onder meer water, sanitair, landbouw, biodiversiteit en het terugbrengen van het gebruik van chemicaliën.

,,Het grootste gevaar is dat de conferentie stopt, iedereen vertrekt en vervolgens niets doet. Maar nu kunnen we elkaar aanspreken op de prestaties. Dan zie je straks ook waar de hiaten zitten," aldus Balkenende. ,,Als je ziet dat de ontwikkelingslanden er een bende van maken met de duurzame ontwikkeling dan kan dat relevant zijn in het kader van de ontwikkelingsrelatie die je met dat land hebt. Het kan ook betekenen dat je in je relatie met het bedrijfsleven extra impulsen gaat zoeken om er meer aan te doen."

De premier, die de afgelopen dagen zijn vuurdoop beleefde op het internationale toneel, wil niet somberen over de resultaten van Johannesburg. ,,We moeten uit de spiraal van negativisme. Je zou willen dat er meer zou zijn gebeurd. Het feit dat er naar concrete projecten wordt verwezen, is winst. Er is veel meer uitgekomen dan we vorige week hadden gedacht," aldus Balkenende.

Ook de staatssecretarissen Van Ardenne (Ontwikkelingssamenwerking) en Van Geel (Milieu) toonden zich na tien dagen onderhandelen tevreden. ,,Toen we hier naartoe gingen, was de boodschap: probeer de schade te beperken. Maar we komen terug met een koffer vol resultaten. We hebben niet alles binnengehaald, maar er ligt wel een hele lijst met praktische afspraken en concrete doelen," aldus Van Ardenne.

Van Geel vindt dat het beeld niet mag ontstaan dat de topconferentie is mislukt. ,,Ik waarschuw voor het cynisme dat wel eens de kop opsteekt in Nederland. Want niemand kan mij vertellen wat het alternatief is voor deze onderhandelingen. Je moet beginnen met het zetten van stappen. Het cynisme over deze resultaten leidt er alleen maar toe dat dit koren op de molen is van degenen die het helemaal niet zien zitten met afspraken tussen landen," zegt de CDA'er.

Tweede-Kamerlid Crone houdt het kabinet aan de gemaakte afspraken. ,,Belofte maakt schuld," stelt de PvdA'er. ,,Maar Nederland heeft mooie ambities, maar dan is het toch vreemd dat het kabinet wel de subsidie op het gebruik van duurzame energie afschaft, waarvan een miljoen Nederlandse huishoudens profiteren," aldus Crone, die vindt dat Europa de laatste week te veel met zichzelf is bezig geweest, waardoor volgens hem geen vuist kon worden gemaakt in de richting van de Verenigde Staten. ,,Nederland is nog steeds een van de grootste donorlanden van de VN. We moeten ons dan ook niet laten wegdrukken."

Het succes van de zogeheten partnerschappen tussen overheden, bedrijfsleven en andere instellingen wordt door het Nederlandse kabinet gekoesterd. Tijdens de geslaagde watertentoonstelling in de 'Waterdome' bij Johannesburg hebben verschillende landen zich verplicht om meer dan 230 miljoen dollar te investeren in nieuwe waterinitiatieven.

,,Een ding is hier duidelijk geworden: dat het geen zaak is van alleen de overheid," zegt Van Ardenne, die een zogeheten 'task force' gaat oprichten om de resultaten van Johannesburg uit te werken. ,,Wat mij betreft is dit de laatste top. We gaan nu aan de slag. We weten wat we willen en we moeten nu overgaan tot actie."

zoek naar gerelateerde artikelen

do 5 september 2002