door Sjuul Paradijs en Sibolt van Ketel JOHANNESBURG - Ondanks de beperkte resultaten die zijn bereikt op de Wereldtop over Duurzame Ontwikkeling in Johannesburg willen de bijna honderd wereldleiders de VN-topconferentie vandaag afsluiten met een gezamenlijke politieke slotverklaring.

Kofi Annan (Foto: REUTERS)

Vooral de magere akkoorden over het gebruik en de ontwikkeling van schone energie zorgden voor grote teleurstelling in Europa, met name bij Duitsland. Strak omlijnde afspraken over bijvoorbeeld het percentage van 15 procent duurzame energie in 2010 werden geblokkeerd door onder meer de Verenigde Staten.

De verwachtingen over een historische doorbraak tijdens de top waren vooraf al niet hoog gespannen vanwege de afwezigheid van de Amerikaanse president George Bush in Zuid-Afrika. Diens minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell zou vandaag wel aanwezig zijn tijdens de slotdag van de bijeenkomst.

Het 'waterakkoord' op de VN-top wordt als een groot succes gezien voor Europa en vooral voor Nederland. De inzet van kroonprins Willem-Alexander op dit terrein lijkt zijn vruchten te hebben afgeworpen.

De helft van de mensen die nu onder de armoedegrens leven, kan in 2015 rekenen op schoon drinkwater en voldoende sanitair, zo wordt beloofd. Daarnaast is er tevredenheid over een flink aantal 'partnerships' met het bedrijfsleven, waardoor plannen snel kunnen worden uitgevoerd.

De Zuid-Afrikaanse president Mbeki benadrukte evenals secretaris-generaal Kofi Annan dat gemaakte afspraken moeten worden nagekomen en riep op tot actie over te gaan. Talloze andere staatshoofden en regeringsleiders onderstreepten dat wat is bereikt op dit moment het maximum is na slopende onderhandelingen tussen de 197 deelnemende landen. "Dit is het beste pakket afspraken dat we onder deze omstandigheden konden maken", aldus de Zuid-Afrikaanse minister voor Handel Alec Erwin.

Gisteravond bleek er nog wel groot verschil van mening onder de deelnemende landen van de VN-top over het onderdeel in het 'actieprogramma' over mensenrechten. Onder leiding van Canada, gesteund door de Europese Unie, werd er flink geprotesteerd tegen het onderdeel dat elk land zich aan de mensenrechten moet houden 'zolang het in de cultuur' van het land past.

Ook premier Balkenende wil niets weten van een mislukking van Johannesburg. "We gingen hier met de nodige scepsis naartoe, maar de uitstraling van deze top is nu toch: 'we gaan aan de slag' ", aldus Balkende, die gisteren met Kofi Annan een persoonlijk onderhoud had. Daarin prees de VN-topman Nederland als trouwe gelddonor van de Verenigde Naties. Ook kreeg Balkenende complimenten voor zijn toespraak die hij gisteren hield. PvdA-kamerlid Crone vindt dat Johannesburg na de Milieutop in Rio de Janeiro tien jaar geleden "een stapje vooruit is".

De milieuorganisaties, waaronder Greenpeace, hadden geen goed woord over voor bereikte resultaten op de VN-top. Zo werden de wereldleiders beschuldigd van 'koehandel' en werd de schuld neergelegd bij de Verenigde Staten, Japan en Saoedi-Arabië voor de tegenvallende resultaten. "Het is erger dan we ons ooit hadden kunnen voorstellen", zei Steve Sawyer van Greenpeace.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 4 september 2002