door Sibolt van Ketel JOHANNESBURG - Regeringsleiders van meer dan honderd landen zijn in Johannesburg begonnen met de laatste, beslissende, fase van de VN-top over Duurzame Ontwikkeling. Diplomaten, die tot in de kleine uurtjes het voorbereidende werk hebben gedaan, waren voorzichtig optimistisch dat de VN-top ondanks alle negatieve voorspellingen toch een succes wordt.
Over de meeste punten zijn afspraken gemaakt, maar over enkele is men het (nog) niet eens geworden. Over het grootste struikelblok, gebruik, of misbruik, van duurzame energie, leek een principe-akkoord bereikt.
President Thabo Mbeki van gastland Zuid-Afrika pleitte in zijn openingsrede voor een concreet plan van actie. De secretaris-generaal van de VN, Kofi Annan, zei dat de rijkste landen de weg moeten wijzen. "Laten we elkaar niet voor de gek houden als we naar de heldere blauwe lucht boven Johannesburg kijken en denken: alles is goed. Alles is NIET goed", aldus Annan.
Kyoto
Zelfs zonder een zwart-op-wit akkoord over duurzame energie moet het voornemen van Canada, om alsnog het Kyoto-verdrag van 1997 te ondertekenen, als een doorbraak worden gezien. De Canadese premier Chrétien maakte bekend dat zijn parlement er voor het einde van het jaar over stemmen zal.
Het Kyoto-verdrag verplicht westerse landen om de uitstoot van broeikasgassen voor 2012 met 5,2 procent te verminderen. Het is al ondertekend door de Europese Unie en Japan, maar Amerika en Australië weigeren het verdrag te ratificeren.
Nu Canada over de brug is, verwacht men dat het andere grote industrieland dat nog aarzelt, Rusland, ook over de streep wordt getrokken. Voorzitter van de Europese Commissie Prodi richtte in dit verband een speciale oproep tot de Russische president Poetin. "Kyoto is een stap in de goede richting, ondanks het gebrek aan afdoende wetenschappelijke bewijzen dat er verband bestaat tussen uitstoot en klimaatverandering. Rusland moet er bij zijn", aldus Prodi.
Druk
De Duitse bondskanselier Schröder verklaarde dat de VN-top druk moet uitoefenen op landen die het Kyoto-verdrag nog niet ondertekend hebben. Tegen de Verenigde Staten en Australië zei hij: "U moet in ieder geval een bijdrage leveren aan de verbetering van het klimaat." Zijn Franse collega Jacques Chirac accepteerde namens alle andere industrielanden de verantwoordelijkheid voor de vervuiling van de wereld maar ook voor het terugdraaien van die vervuiling. "Als de hele wereld zich gedroeg als wij, de landen op het noordelijk halfrond, zouden we twee planeten nodig hebben om aan onze trekken te komen", aldus de Franse president die sterk pleitte voor ondertekening van het Kyoto-verdrag.
Geen limiet
Zoals het er gisteravond naar uitzag, kwam er van de Top een algemene oproep tot aanvaarding van de Kyoto-beperkingen voor uitstoot. Daarbij de oproep tot "dringende uitbreiding" van het gebruik van duurzame energie en het ideaal lijkt in zicht te komen. Echter, de 'groene energie' wordt niet, zoals het er uitzag, gebonden aan een bepaald tijdstip. "Een top zonder zo'n uitspraak zouden wij als een mislukking beschouwen", zei gisteren Marijke van Duin van het Europese Christelijke Milieu-netwerk.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}