JOHANNESBURG - Nederland dreigt door een aantal maatregelen van het nieuwe kabinet niet meer te kunnen voldoen aan de internationaal afgesproken milieunormen voor de uitstoot van CO2. Na afschaffing van open-einderegelingen, zoals subsidies voor groene stroom, zuinige vaatwassers en kleine auto's en het schrappen van de kilometerheffing voor het autoverkeer, kondigt de kersverse staatssecretaris Van Geel (Milieu) aan dat nieuwe maatregelen nodig zijn om de heilige 'Kyoto-normen' te bereiken.

(Foto: WFA DIRK HOL)

,,Door het verdwijnen van de kilometerheffing en het inkrimpen van milieu- en energiesubsidies zal Nederland zonder nadere maatregelen de Kyoto-afspraken niet halen. Daarvoor is aanvullend beleid nodig," aldus de CDA-bewindsman, die voor het gesprek met deze krant even uit de onderhandelingen tijdens de VN-top is gelopen.

Van Geel moet nog een definitieve keuze maken, maar denkt openlijk aan onder meer een tijdelijke verlaging van de uitstoot van andere gassen (zoals lachgas), een wijziging in de internationale verhouding van vermindering van broeikasgassen of invoering van nieuwe regelgeving. ,,Als je regels maakt dat auto's minder hard mogen rijden, scheelt dat ook als het gaat om de CO2-uitstoot," denkt de CDA-bewindsman hardop.

Het Nederlandse bedrijfsleven hoeft niet te vrezen voor zwaardere lasten, belooft Van Geel. ,,De effecten van de open-einderegelingen, waar heel veel geld aan is besteed, waren niet groot. Ik vergelijk het met een schot hagel: slechts een paar korrels raken het konijn. We willen nu met heel concrete regelingen het bedrijfsleven stimuleren om op duurzame energie over te gaan," zegt Van Geel. ,,Wij moeten serieus uitvoeren wat wij ons hebben voorgenomen te doen. Niet alleen ambities op krediet, want we zitten in een situatie waar het geld er even niet is."

Johannesburg, dat veranderd is in een grote mierenhoop, is het werkterrein van de voormalige gedeputeerde uit Brabant. In de zakenwijk Sandton, het kille knooppunt van de World Summit, wordt vergaderd, vergaderd en nog eens vergaderd. Bijna 200 nationaliteiten vinden elkaar hier: Ghanezen, Duitsers, Indiërs, Chinezen, Amerikanen, Australiërs. Honderd wereldleiders, tienduizenden ambtenaren en politici vervullen de hoofdrol in deze massale toneeluitvoering. De bijna 40 landgenoten in de Nederlandse delegatie blazen in dit vergadergeweld hun partijtje mee. De wereldpolitiek in optima forma. De plaatselijke horeca heeft de prijzen verdubbeld, terwijl gedurende de Top het miserabele leven van de miljoenen mensen in de townships Alexandra en Soweto gewoon doorgaat alsof er niets aan de hand is.

Premier Balkenende geeft vanaf morgen leiding aan de Nederlandse delegatie. Het wordt zijn eerste belangrijke optreden in de wereldpolitiek, waar hij grootheden als de Britse premier Blair, bondskanselier Schröder en de Franse president Chirac voor het eerst in zijn leven ontmoet. Tot die tijd halen de staatssecretarissen Van Geel en Van Ardenne (Ontwikkelingssamenwerking) de kastanjes uit het vuur.

Staatssecretaris Van Geel zegt optimistisch te zijn over de afloop van de top. Desalniettemin beleefde de Nederlandse delegatie de afgelopen dagen moeilijke momenten, omdat de Amerikaanse en Australische delegaties er niets voor voelden om in 2015 voor op zijn minst de helft van de mensen die in armoede leven goed sanitair te organiseren. "Kern van het onderwerp is natuurlijk dat er gerechtvaardigde wensen op tafel liggen van een paar miljard mensen om uit de armoede te komen. Dat heeft economische groei tot gevolg. En dat leidt tot meer energie- en grondstoffenverbruik en dat hebben we allemaal niet meer. Dan zie je het wantrouwen bij de ontwikkelingslanden groeien. Zij leggen toch een claim op die welvaart en zien dat wij met het duurzaamheidsverhaal op de proppen komen", aldus Van Geel.

VVD-Kamerlid Klein Molenkamp, die als toehoorder betrokken is bij het wel en wee van de VN-top, vindt dat de duizenden vergaderaars bezig zijn met een herhaling van eerdere topconferenties. ,,Ik heb een Kafkaësk gevoel als ik hier rondloop. Het gaat om het verplaatsen van komma's en punten. Je kunt je tijd dan maar veel beter niet in het praatcircuit stoppen en maar meteen overstappen naar een aantal concrete projecten," zegt de liberaal.

Kleine successen, zoals een mager visserijakkoord, worden in Sandton City door de vergadertijgers gevierd als een overwinning. Cynici onder de bezoekers van de World Summit spreken over een dode mus en vrezen dat de peperdure top uitloopt op een ongekend debacle. Het probleem van de dreigende overbevolking - binnen enkele tientallen jaren zijn er ruim 9 miljard mensen op aarde (ruim 3 miljard meer dan nu) - is nauwelijks terug te vinden op de overvolle agenda.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 30 augustus 2002