door Sjuul Paradijs en Sibolt van Ketel JOHANNESBURG - De onderhandelingen op de grote VN-top in Johannesburg zitten muurvast. De Europese Unie en de Verenigde Staten staan op veel punten, zoals het gebruik van duurzame energie en de aanpak van het waterprobleem voor mensen onder de armoedegrens, lijnrecht tegenover elkaar.
Rusland heeft er gisteren voor gewaarschuwd dat het misschien niet overgaat tot de ratificatie van het Kyoto-protocol, dat het Westen ertoe verplicht de uitstoot van broeikasgassen omlaag te brengen. Moskou is bang miljarden dollars mis te lopen omdat de Verenigde Staten het protocol vorig jaar naast zich neerlegden. Na bijna vier dagen praten werd gisteren door de Europese landen de knuppel in het hoenderhok gegooid. De irritaties over het gedrag van landen die opnieuw willen onderhandelen over vastgelegde verdragen is groot. "Misschien hoort dit drama bij het spel, maar zo kon het niet langer doorgaan", aldus de Nederlandse staatssecretaris Van Ardenne (Ontwikkelingssamenwerking) over de slopende vergaderingen.
",We weten dat er in de Verenigde Staten veel is veranderd, maar de problemen in de wereld zijn hetzelfde gebleven. Zij deden net alsof wij overvroegen, maar dat is niet zo", voegt de bewindsvrouw eraan toe. Volgens de CDA'er willen de Amerikanen zich niet vastleggen op verschillende data.
Gisteravond kwamen grote groepen landen onder voorzitterschap van Zuid-Afrika bijeen om uit de impasse te komen voordat de toppolitici neerstrijken in Johannesburg. Als er dan nog geen zicht is op een overeenkomst zijn de rapen gaar, zo wordt ingeschat.
Vooral de stroeve gesprekken over drinkwater en sanitair voor miljarden mensen die onder de armoedegrens leven (voor minimaal de helft hiervan moet er in 2015 een oplossing zijn) zijn een doorn in het oog van Nederland en de Europese Unie. Niet alleen de VS en Australië liggen hier dwars, maar ook Saoedi-Arabië en een land als Mexico.
De onderhandelingen over het gebruik van duurzame energie zitten helemaal vast. Op wereldschaal zou 15 procent van alle gebruikte energie in 2010 duurzaam van aard moeten zijn, maar dit streven is voor sommige landen onacceptabel.
Sinds gisteren is helemaal niet meer duidelijk of de World Summit eindigt in een politieke verklaring of dat de VN-top met meer dan 65.000 delegatieleden eindigt in een mislukking. ,,We hebben nog drie dagen de tijd en die zal dan ook benut worden," verwacht Van Ardenne.
Kroonprins Willem-Alexander waarschuwde gisteren voor de enorme hoeveelheden water die worden gebruikt door de landbouw in ontwikkelingslanden.
De prins, die in een indrukwekkende toespraak tijdens een bijeenkomst in de Waterdome bij de World Summit nogmaals zijn deskundigheid op dit gebied bevestigde, stelde dat in tropische landen soms 80 tot 90 procent van de beschikbare watervoorraad wordt gebruikt voor de landbouw.
,,Als een familie een kilo rijst eet dan is 2000 liter water nodig om de rijst te laten groeien," aldus de kroonprins voor zijn gehoor in Johannesburg, waar ook prinses Maxima deel van uit maakte.
Willem Alexander noemde de enorme armoede waaronder veel kleine boeren leven en de kansen die de landbouw biedt om verder te leven. ,,Zelfs de armste boeren, meestal vrouwen, kunnen een klein inkomen verwerven met niets meer dan hun eigen handen als toegang tot het water is verzekerd."
Zie ook