door Fred Soeteman ASSEN - Ex-moordverdachte Richard K. (27) is voorlopig niet toe aan echte vrijheid. Na vrijspraak door de rechtbank in Assen is hij gistermiddag uit vrees voor zijn leven direct ondergedoken. Op advies van advocaat mr. A. Moszkowicz verblijft de man die vier maanden verdacht is geweest van de wurgmoord in mei 1993 op het Ruinense schoolmeisje Andrea Luten (15) op een schuiladres, omdat er al langer serieuze signalen waren dat, in geval van vrijspraak, 'een paar ongure types' op hem zouden worden afgestuurd.

"Ik meende in de rechtszaal ook zulke mensen te zien", aldus mr. Moszkowicz. Op zijn dringende verzoek heeft het openbaar ministerie toegezegd de situatie goed in het oog te laten houden.

Onder deze omstandigheden beperkte de advocaat de belijdenis van zijn volstrekte triomf in de rechtszaal met een ingetogen: "Deze zaak is een voorbeeld van de manier waarop een cold case-team in elk geval níet te werk behoort te gaan."

Zijn toonzetting kwam overeen met die van het vonnis. Dit had inhoudelijk veel weg van zijn pleidooi van twee weken geleden, toen de officier van justitie acht jaar gevangenisstraf had geëist. De ouders van Andrea Luten blijven ervan overtuigd dat Richard K. hun dochter om het leven heeft gebracht - het proces heeft hen daarin zelfs gestijfd.

Maar de rechtbank schoof niet alleen zelfs het laatste vezeltje bewijs als onbetrouwbaar en dus onbruikbaar terzijde, politie en justitie kregen in het eindoordeel flinke vegen uit de pan omdat zowel aan de manier van opmaken van processen-verbaal als aan de organisatie van getuigenconfrontaties en de dossiervorming het een en ander heeft gemankeerd.

"Het wonder van Assen", was Moszkowicz' typering van de getuigenverklaringen van drie dames die, zeven tot negen jaar na Andrea's dood, onder ede in staat bleken in Richard K. de jongeman te herkennen die zij indertijd, een paar seconden letterlijk in het voorbijgaan, op een vijfsprong in het Gijsselterbos hadden gezien in het gezelschap van Andrea, wier lichaam later 400 meter verderop werd aangetroffen.

Rechtbankpresidente mr. E. van der Herberg-Helmus droeg uit het vonnis de elegant geformuleerde passage voor dat aan de oprechtheid van de vrouwen niet wordt getwijfeld en dat niet uit te sluiten valt dat hun waarnemingen correct zijn geweest, maar dat tegelijk het omgekeerde ook niet kan worden uitgesloten, namelijk dat ze zich moeten hebben vergist.

Ook de verklaring van 'kroongetuige' Emiel Zanting, aan wie Richard twee jaar geleden zelfs lijfelijk zou hebben gedemonstreerd hoe hij Andrea wurgde, is onbruikbaar geacht. De rechtbank noemde het merkwaardig dat hij zijn ervaringen pas twee jaar na dato naar buiten had gebracht, overigens nadat K. al was aangehouden. Emiels vader heeft getuigd dat hij zijn zoon er nooit over had horen spreken, en ook moeder Z. herinnerde zich niets. Verder is geen 112-telefonist achterhaald aan wie Emiel naar eigen zeggen al direct na de demonstratie het hele verhaal zou hebben gemeld.

Richard K. kon niet als geheel onschuldige de rechtszaal uit. Want bewezen verklaard is dat hij ooit zijn ex-vriendin Angelique in een schermutseling 'kort' de keel heeft dichtgedrukt. De benauwdheid die dit moet hebben opgeleverd "kan worden beschouwd als een onaangename lichamelijke gewaarwording", meende de rechtbank, en dat levert eenvoudige mishandeling op.

Onder andere omstandigheden zou K. een boete zijn opgelegd, aldus presidente Van der Herberg, maar "gelet op hetgeen verdachte reeds door deze zaak heeft ondervonden (hechtenis, publiciteit) is het niet op zijn plaats daaraan nog strafleed toe te voegen".

zoek naar gerelateerde artikelen

za 31 augustus 2002