|
Het IJzermonument in het Vlaamse Diksmuide. (Foto: De Telegraaf)
|
door Gemma Buters BRUSSEL - Het belooft ouderwets knokken te worden morgen, als in het Vlaamse Diksmuide de 75e editie van de IJzerbedevaart plaatsvindt. De jaarlijkse herdenking van de gevallen Vlaamse frontsoldaten uit de Eerste Wereldoorlog had altijd al een bijsmaakje vanwege de vele bezoekers met extreem-rechtse sympathieën. Maar dit jaar organiseert een groep militante Vlaamse nationalisten ook nog eens hun eigen, 'radicale' IJzerbedevaart op de rechteroever van het riviertje de IJzer, pal tegenover de weide waar de officiële herdenking plaatsvindt.
De werkgroep 'Radicalisering IJzerbedevaart', een vergaarbak van extreme Vlaams-nationalistische clubs zoals Voorpost en Were Di, vindt de officiële herdenking te braaf en houdt daarom een alternatieve viering. Met veel vlaggen, trommels en het zingen van minder of meer foute liederen zullen naar verwachting groepjes neonazi's en andere extreem-rechtse figuren hun opwachting maken.
De rechter heeft, net zoals eerder de burgemeester van Diksmuide, deze bruine variant op de officiële IJzerbedevaart verboden, maar daar zullen de radicalen zich naar verwachting niets van aantrekken. De laatste keer dat extreem-rechtse Vlaamsgezinden hun eigen bijeenkomst organiseerden was in 1996. Die ontaardde toen in een ware veldslag op de bedevaartweide, waarbij enkele politici van het Vlaams Blok enthousiast meeknokten. Ook dit wordt jaar wordt gevreesd voor trammelant.
Voorzitter Lionel Vandenberghe van het organiserende IJzerbedevaartcomité riep deze week in een open brief alle Vlamingen op om morgen massaal naar de echte vredesmanifestatie te komen, als tegenwicht tegen de radicalen aan de overkant van het water. Volgens Vandenberghe zijn Voorpost en andere groepen slechts dekmantels van het Vlaams Blok. De radicalen ontkennen dat overigens.
De 75e editie van de IJzerbedevaart moest een feestelijke viering worden, onder het vredelievende motto 'Samen toekomst maken'. Vandenberghe probeert zich de laatste jaren los te maken van de bedenkelijke sfeer die rond de viering hing, met eerder dit jaar als meest opvallende vernieuwing een heus multicultureel popconcert op de bedevaartweide, pal onder de beroemde IJzertoren waarnaast nog frontsoldaten begraven liggen. Een jaar eerder bood het comité excuses aan voor de collaboratie in de Tweede Wereldoorlog van veel Vlaamse nationalisten.
Maar voor de meer radicale en extreem-rechtse elementen in de Vlaamse Beweging zijn dergelijke voorzichtige moderniseringen al vele bruggen te ver. "Wat blijft er nog over van onze IJzerbedevaart", jammert de website van Voorpost. "De bedevaart verwordt tot een filiaal van Pax Christi", moppert een voormalig lid van het comité op de site van de Vlaamse Volksbeweging.
Het geruzie vindt zijn wortels in de geschiedenis van de IJzerbedevaart. Tijdens WOI ontvlamde in de loopgraven het Vlaamse streven naar onafhankelijkheid. Niet voor niets werden de grafzerken van de gevallen soldaten destijds getooid met een Keltisch kruis met de letters AVV-VVK: Alles Voor Vlaanderen - Vlaanderen voor Kristus.
De Belgische frontsoldaten, voor het overgrote merendeel Vlamingen die hun Franstalige officieren soms niet eens verstonden, formuleerden in 1916 hun eisen: Nooit meer Oorlog, Zelfbestuur en Godsvrede.
Die drie punten zijn nu politiek correct vertaald in Vrede, Vrijheid en Verdraagzaamheid. Het streven naar een aparte Vlaamse staat is op de achtergrond beland, het IJzerbedevaartcomité wil wel meer autonomie voor Vlaanderen maar er hoeft geen hek omheen.