AMSTERDAM/DEN HAAG - De vakbeweging vindt de door het kabinet voorgestelde verlaging van de ww-premies volstrekt onvoldoende om tot verdergaande loonmatiging over te gaan. De werkgevers zien de 'bescheiden' stap echter als een stimulans om zo snel mogelijk zaken te doen met de bonden.
Het nieuwe kabinet wil de premies voor werkgevers en werknemers met 500 miljoen euro verminderen, om zo via beperkte loonstijgingen de economische malaise te beperken en de stijging van de werkloosheid af te remmen.
"In het ww-fonds zit een door werkgevers en werknemers betaald overschot van ruim 3 miljard euro", stelt Lodewijk de Waal, voorzitter van de vakcentrale FNV. "Voor werknemers betekent de lastenverlichting individueel hoogstens enkele tientallen euro's extra in de portemonnee. Het kabinet kan op grond hiervan geen gedragsverandering van ons verlangen. Het ons eigen geld dat we terugkrijgen, en dan nog maar eenzesde deel."
De vakbeweging wil dan ook dat het nieuwe kabinet dieper in de buidel tast. De centrales eisen toezeggingen over onder meer de wao, fiscaal vriendelijke pensioenopbouw en de spaarloonregeling. Deze laatste wil het kabinet nu juist afschaffen.
Volgens De Waal zal de lastenverlichting in de omvang die nu wordt voorgesteld nauwelijks effect hebben. "Het werkgelegenheidseffect van de lastenverlichting is 5000 banen, zo berekent het Centraal Planbureau, terwijl het kabinet aan de andere kant tientallen Melkert-banen en de loonkostensubsidies afschaft." In tegenstelling tot de vakcentrales reageren de werkgevers reageren gematigd positief op de voorgestelde lastenverlichting. Ze zien het als een eerste, zij het bescheiden stap in de goede richting om de loonkosten te drukken, en hopen snel met de bonden afspraken te kunnen maken over verdere loonmatiging.
Hans de Boer, voorzitter van ondernemersorganisatie MKB Nederland: "Ik ben ook niet blij met afschaffing van het spaarloon, maar de vakbeweging moet niet de fout maken in deze moeilijke economische tijd alle dossiers op één hoop te vegen. Met Paars konden we geen zaken doen over premieverlaging. Nu is die kans er wel, laten we de slinger daarom een extra duw geven."
VNO-NCW, waarin de grote werkgevers zijn verenigd, doet bijna een moreel beroep op de vakbeweging. "Dit is het moment om verstandig te worden, iedereen weet dat er wat moet gebeuren", aldus algemeen-directeur Niek Jan van Kesteren. Hij ziet wel dat de vakbeweging "diep in de loopgraven zit". Hij vindt het daarom niet vreemd dat bij overleg tussen sociale partners "ook de wao, het spaarloon en de pensioenproblematiek op tafel komen".
Het kabinet verwacht dat 2003 voor alle Nederlandse burgers een "moeilijk jaar" wordt, ondanks de extra lastenverlichting van 500 miljoen euro. De ministers Hans Hoogervorst (Financiën) en Aart Jan de Geus (Sociale Zaken) toonden zich gisteren na het kabinetsberaad somber over het voorlopige koopkrachtbeeld. "Het wordt geen vrolijk jaar, maar we zullen de pijn eerlijk verdelen", aldus De Geus.