door Teije Brandsma FREETOWN - Ongrijpbaar
In een land waar bijna iedereen een familielid verloor door de guerrillastrijd, bekommert praktisch niemand zich om mensen die ongrijpbare problemen hebben zoals depressiviteit of schizofrenie. "Maar ook elders in Afrika worden psychisch zieke mensen niet als zieken beschouwd", vertelt Edward Nahim, de enige psycholoog van Sierra Leone. Hij is de enige arts in het Kissy-ziekenhuis. Iedere morgen loopt hij over de afdelingen om de patiënten te onderzoeken.
Medicijnen en voedsel voor de patiënten worden voor het grootste deel bekostigd door het Wereldvoedselprogramma van de VN. Ook de Nederlandse afdeling van Artsen zonder Grenzen was betrokken bij het ziekenhuis. Enkele jaren geleden bouwden ze er watertanks en knapten ze de toiletten op. Vorig jaar bezochten ze tweemaal per week het ziekenhuis voor hulp bij lichamelijke problemen van de psychisch zieken.
Een dieptepunt kwam afgelopen maart, toen het ziekenhuispersoneel het zo zat was, dat het staakte. Laat maar een paar patiënten doodgaan, leek het idee: dan ziet de buitenwereld misschien eindelijk dat er meer geld nodig is. En zo geschiedde.
De patiënten die niet waren vastgeketend, gingen zoals gewoonlijk overdag de straat op om te bedelen. De overigen begonnen langzaam uit te drogen. "We zijn begonnen voedsel en water te geven aan de patiënten", vertelt de Nederlander Rolf Appels, die in Sierra Leone werkt voor Artsen zonder Grenzen.
Het personeel klaagde dat de Nederlanders door hun hulp het effect van de staking teniet deden, en de toegang werd geweigerd. "Er moest eerst onderhandeld worden voor we het ziekenhuis weer in mochten", aldus Appels.
De oorlog in Sierra Leone en de wandaden van de RUF-rebellen hebben ervoor gezorgd dat tienduizenden moordenaars en slachtoffers mentaal zijn doorgedraaid. "De geesten van de doden beginnen door het hoofd van de moordenaars te spoken", weet Kamara.
Toch lijkt het alsof het ziektebeeld van de meeste patiënten in Kissy niet wezenlijk verschilt van dat van de patiënten in een doorsnee psychiatrische inrichting in West-Europa. Schizofrenie, depressiviteit, borderline en paranoia door overmatig drugsgebruik zijn de voornaamste diagnoses.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}