AMSTERDAM - American Airlines gaat radicaal reorganiseren. Personeel zal worden ontslagen en het aantal vluchten zal worden beperkt. Daarnaast gaat 's werelds grootste luchtvaartmaatschappij de manier waarop passagiers overstappen op andere vluchten fundamenteel veranderen.
Dit alles om uit de neerwaartse spiraalval te komen waarin American is geraakt door de recessie die de bedrijfstak teistert. De gisteren bekendgemaakte reorganisatie is het directe gevolg van de enorme verliezen die de Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen op dit moment lijden: de eerste zes maanden van dit jaar al bijna $4 miljard. Daarvan neemt AMR, het moederbedrijf van American Airlines, meer dan $1 miljard voor zijn rekening.
Evenals de surseanceaanvraag van US Airways het afgelopen weekeinde zal het voornemen van American ertoe leiden dat de dienstverlening wezenlijk zal veranderen. Dat kan de concurrentie ertoe dwingen het voorbeeld van American Airlines te volgen en eveneens pijnlijke veranderingen door te voeren. "Mocht onze analyse juist zijn, dan denken we dat de maatschappijen die dat niet doen het loodje zullen leggen", aldus topman Donald Carty van American Airlines.
De door te voeren veranderingen zullen betrekking hebben op het maximaliseren van de efficiency in plaats van het realiseren van een zo groot mogelijke omzet. Dat houdt een radicale breuk met het verleden in. Voorheen was het beleid erop gericht zo veel mogelijk passagiers uit het hogere segment binnen te halen. Het bedrijf is nu bereid het risico te nemen sommigen van die passagiers kwijt te raken, als daar lagere kosten tegenover staan. In concreto betekent het minder zitplaatsen in de eerste klas en langere overstaptijden, maar ook een snellere herstel van de winstgevendheid, zo wordt althans gehoopt.
Luchtvaartmaatschappijen zien zich genoodzaakt te erkennen dat de luchtvaartsector na 11 september fundamenteel veranderd is. Low budget-maatschappijen en de mogelijkheid te boeken via internet hebben geleid tot lagere tarieven en ook zakelijk reizigers reizen ook steeds meer op goedkope tickets. Nieuwe veiligheidseisen hebben de crisis alleen nog maar verergerd.
American wil de capaciteit in november met 9% hebben verminderd, waarbij negen Boeing 767-300-jets versneld buiten bedrijf zullen worden gesteld. Vanaf volgend jaar wordt de volledige vloot van 74 Fokker 100-toestellen afgebouwd. De exploitatie van dit toestel blijkt duur uit te vallen, vooral na het faillissement van deze Nederlandse vliegtuigfabrikant. Aanvullend zal de eerste klas worden afgeschaft op de minder belangrijke routes op Europa en Latijns-Amerika. Hiervoor in de plaats zal er meer ruimte zijn voor business-classpassagiers. Vluchten op Londen, Tokio en een aantal zakelijke bestemmingen in Zuid-Amerika zullen niet onder deze maatregel vallen.
Dit alles zal resulteren in het schrappen van zo'n 7000 van de 110.000 arbeidsplaatsen en een kostenbesparing opleveren van ongeveer $1,1 miljard op jaarbasis. Precies gelijk aan het verlies dat de maatschappij in het eerste halfjaar leed.