DEN HAAG - De winstwaarschuwing drie weken geleden had het al aangekondigd: het tweede kwartaal van dit jaar treft Aegon als een zeer onaangename verrassing. De nettowinst daalde maar liefst 77% ten opzichte van het tweede kwartaal in 2001. Boosdoener is vooral het beroerde beursklimaat. Topman Don Shepard had zijn functie niet onder een slechter gesternte kunnen beginnen. "We hebben de snelle daling van de beurzen niet zien aankomen", zo gaf de bestuursvoorzitter bij de cijferpresentatie gisteren toe.

Aegon hield het tweede kwartaal een winst over van €146 miljoen. In dezelfde periode vorig jaar draaide het verzekeringsconcern nog een winst van €626 miljoen. Het bijzonder slechte tweede kwartaal drukt ook het winstcijfer over het eerste halfjaar. Dat ligt met €763 miljoen ongeveer een derde onder het niveau van vorig jaar.

Financieel directeur Jos Streppel schoof de winstval geheel op het conto van drie voorzieningen. Allereerst blijven Amerikaanse bedrijfsobligaties de verzekeraar parten spelen, zodanig dat in het tweede kwartaal de stroppenpot voor oninbare leningen met nog eens $335 miljoen is gespekt. In het eerste kwartaal van dit jaar was er een toevoeging van $82 miljoen.

"We verwachten niet dat de situatie voor bedrijfsobligaties in het tweede halfjaar zal verbeteren, zoals we eerder nog wel dachten", verklaarde Streppel gisteren. Aegon gaat die aanhoudende slechte tijd tegemoet met een buffer van $299 miljoen. Dat is minder dan er is gestort. Dit omdat de verzekeraar tevens in het eerste halfjaar geld uit de stroppenpot heeft opgebruikt. Om onder meer de obligatieverliezen op bedrijven als Worldcom, AT&T en Global Crossing op te vangen is er $416 miljoen onttrokken.

Aegon heeft bovendien eerste kosten (acquisitiekosten) op levensverzekeringen versneld afgeschreven. Dit betreft vooral de vergoeding die de verzekeraar aan een tussenpersoon betaalt voor een afgesloten contract. Aegon neemt deze kosten niet in één keer, maar schrijft deze gedurende de looptijd van het product af. Streppel: "We dekken die kosten met de jaarlijkse beheervergoeding die we ontvangen".

Omdat die beheervergoeding hand in hand met het belegde vermogen echter daalt, heeft dat invloed op het afschrijvingsschema. Het huidige én toekomstige tekort moet worden gecorrigeerd met versnelde afschrijvingen. "Dit verschil moeten we in één keer als één bedrag in de verlies- en winstrekening opnemen", lichtte Streppel gisteren toe.

En ten slotte was er de storting in de voorziening voor garanties aan polishouders. Bij overlijden betaalt de verzekeraar een gegarandeerde uitkering aan de nabestaanden. Volgens Streppel hebben dalende beurskoersen ervoor gezorgd dat bij enige contracten de waarde van de portefeuille onder het gegarandeerde bedrag is gezakt. Aegon vult dit gat met een extra voorziening van €171 miljoen, waarvan €115 miljoen voor Nederlandse polishouders.

Zonder de bovengenoemde drie voorzieningen zou Aegon volgens Streppel "meer dan op koers hebben gelegen. We hadden dan gewoon onze doelstellingen gehaald."

Maar het heeft niet zo mogen zijn. De ergste pijn werd geleden in de Verenigde Staten (plus Canada) waar het concern 65% van de omzet vandaan haalt. De nettowinst daalde er in het tweede kwartaal met 90%. Een aanhoudende zwakke dollar zal nog meer van de winst afsnoepen, zo stelde Steppel. "Tot nu toe bleef dat effect beperkt."

De gisteren gepresenteerde kwartaalcijfers kwamen overeen met de verwachtingen van analisten. Beleggers reageerden evenwel enthousiast. Op de effectenbeurs van Amsterdam schoot het aandeel omhoog. Een uur na publicatie noteerde Aegon een plus van 12,7%, uiteindelijk bleef daarvan gisteren een winst van 9,5% op €13,09 over.

Aegon verwacht voor heel 2002 dat de winst 30 tot 35% lager zal uitkomen. Die verwachting gaat uit van een gemiddelde dollarkoers van €0,95 en is onder voorbehoud van (verdere) onvoorziene marktomstandigheden.

Topman Shepard waagde zich overigens gisteren niet aan voorspellingen of het ergste op de beurs achter de rug was. "Op basis van mijn eigen persoonlijke beleggingen kan ik zeggen dat niemand mijn advies zou moeten volgen", stelde de ietwat zuur lachende topman. En na enig aandringen: "Onze verwachting is dat de volatiliteit nog wel even aanhoudt. Op lange termijn gaan we weer omhoog. Ja, dit is waarschijnlijk een minder concreet antwoord dan u had gehoopt."

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 9 augustus 2002