NEW YORK - Amerika's grote bondgenoot in de Golfregio, Saoedi-Arabië, zal geen Amerikaanse aanval op Irak toestaan vanaf zijn grondgebied. Daarmee lijken de VS steeds meer alleen te staan in hun beslissing de Iraakse president Saddam Hoessein te verdrijven door een militair offensief.
De verklaring van de Saoedische minister van Buitenlandse Zaken, prins Saoed al-Faisal, betekent een forse streep door de rekening van president George Bush, die naarstig op zoek is naar internationale steun om voor eens en altijd af te rekenen met het regime van Saddam Hoessein.
Tot nog toe ving Washington bot bij vrijwel alle NAVO-bondgenoten die van mening zijn dat het verdrijven van Saddam als motief onvoldoende legitimiteit biedt om een nieuwe oorlog in de Golfregio te beginnen. Rusland, Frankrijk en Duitsland hebben zich uitgesproken voor het opbouwen van een nieuwe dialoog met Bagdad, zodat de VN-wapeninspecties, die in 1998 werden gestaakt, weer kunnen worden hervat.
Amerika's trouwste bondgenoot, Groot-Brittannië, gelooft evenals Washington dat Saddam nieuwe VN-wapeninspecties nooit zal toestaan. Volgens Londen probeert de Iraakse president de westerse bondgenoten tegen elkaar uit te spelen met zijn aanbod gesprekken op gang te brengen die kunnen leiden tot hervatting van de wapeninspecties.
De Britse regering is echter huiverig voor een grootscheepse militaire aanval zolang onduidelijk is wat er na het afzetten van Saddam moet gebeuren. De aanwezigheid van een grote troepenmacht zal in ieder geval nodig zijn om de stabiliteit van een nieuwe pro-westerse regering te garanderen.
Geduld
Nadat president Bush de afgelopen weken in gespierde taal had gewezen op de noodzaak van het verdrijven van Saddam Hoessein, was zijn toon gisteren een stuk gematigder. In Madison, in de Amerikaanse staat Mississippi, beloofde hij geduld. Bush zei vooraf met het Congres en de bondgenoten overleg te zullen voeren over de wijze waarop Irak moet worden aangepakt.
Prins Saoed verklaarde gisteren tegen een Amerikaanse aanval op Irak vanaf Saoedisch grondgebied te zijn, omdat daar helemaal geen reden voor is. "Juist op het moment dat Irak op het punt staat de VN-resoluties ten aanzien van wapeninspecties te respecteren, is er geen enkele noodzaak voor een nieuwe militair offensief." De Saoedische minister is van mening dat het Iraakse regime niet van buitenaf ten val mag worden gebracht. "Iedere verandering in bestuur of regering moet komen van het Iraakse volk zelf. Dat is onze opvatting."
Prins Saoed benadrukte echter dat de VS zijn land wel als uitvalsbasis mogen blijven gebruiken voor de dagelijkse patrouilles van gevechtsjagers boven de zogenoemde no-fly zones in Irak. Sinds de Golfoorlog in 1991 uitbrak, is Saoedi-Arabië het belangrijkste land in de regio vanwaar Amerikaanse gevechtsjagers opereren.
Uitgelekt
Riaad sprak gisteren tegen dat de relatie met Washington gespannen is door een uitgelekt rapport van een denktank van het Pentagon. Hierin wordt Saoedi-Arabië als potentiële vijand aangemerkt in de Golfregio. Als het land geen paal en perk stelt aan de financiering van islamitische fundamentalisten en aan anti-Amerikaanse en anti-Israëlische verklaringen zouden de VS een aanval moeten uitvoeren op de Saoedische olievelden, aldus de opstellers van het rapport.
"De Saoedisch-Amerikaanse band gaat meer dan 60 jaar terug en is nog steeds op ieder terrein uitstekend. Wij hebben ons vanaf het begin aangesloten bij de strijd tegen terrorisme en eisen de maximumstraf tegen iedereen die terrorisme steunt of financiert", aldus de prins.