door Jeroen Hendriks AMSTERDAM - Chauffeurs van transportbedrijven worden regelmatig met een radioactieve lading voor ziekenhuizen en laboratoria, zoals medische instrumenten, op pad gestuurd zonder dat zij daarvan op de hoogte zijn. Daarmee lopen zij het risico dat zij aan een te hoge stralingsdosis worden blootgesteld.
Deze alarmerende conclusie blijkt uit een onderzoek van de VROM-inspectie. De inspectie, die valt onder de verantwoordelijkheid van de nieuwe minister Henk Kamp (VROM), heeft de Arbeidsinspectie ingeseind om nader onderzoek te kunnen doen.
Volgens de wet mag een werknemer ieder kalenderjaar een stralingsdosis van maximaal 1 mSv (millisievert) oplopen. Die kan volgens de inspectie al snel bereikt worden.
"Medewerkers die regelmatig, kortstondig (1-2 uur per dag) met straling uitzendende verpakkingen in aanraking komen, kunnen als gevolg hiervan een aanzienlijke stralingsdosis oplopen in een periode van 100 werkdagen," zo staat in het rapport 'Opslag & Vervoer'. Het gaat niet alleen om chauffeurs, maar ook om bijvoorbeeld magazijnmedewerkers die vlak bij de radioactieve spullen aan het werk zijn.
Uit het onderzoek van de VROM-inspectie blijkt echter dat ongeveer de helft van de onderzochte transporteurs zich niet realiseert dat met zogenoemde vrijgestelde colli wel degelijk radioactieve stoffen worden vervoerd.
'Vrijgestelde colli' zijn pakketjes die beperkte hoeveelheden radioactieve stoffen bevatten dan wel instrumenten of industriële voorwerpen met een radioactieve bron van beperkte omvang. Deze pakketjes, die niet voorzien hoeven te zijn van een waarschuwing, zijn ook niet direct herkenbaar als zogenoemde klasse 7 goederen: gevaarlijke, radioactieve stoffen waarvoor strenge veiligheidsvoorschriften bij het vervoer gelden. De VROM-inspectie pleit voor een betere informatievoorziening.
Transporteurs krijgen vaak geen of onvoldoende informatie van fabrikanten, importeurs of distributeurs over de risico's. Deze laatste twee categorieën hebben soms zelf ook weinig tot geen kennis van radioactieve stoffen en straling. Ook kennis over hoe te handelen bij ongelukken ontbreekt soms, luidt de zorgwekkende conclusie van de onderzoekers. Het onderzoek is niet naar de Tweede Kamer gestuurd, maar wel naar betrokkenen in de branche.
Uit het onderzoek blijkt verder dat veel zogenoemde rookmelderbedrijven onder meer geen geldige importvergunning hebben voor met ionisatierookmelders. Zij brengen deze apparaten onder andere via doe-het-zelfbouwmarkten aan de man of brengen ze zelf aan in grote bouwprojecten. Vanwege de radioactieve bron in die melders vallen zij onder de Kernenergiewet. Vanaf 2005 zijn deze rookmelders geheel verboden.
De VROM-inspectie heeft in totaal 29 bedrijven die betrokken zijn bij het vervoer van radioactieve stoffen onderzocht. Tegen vijf is proces-verbaal opgemaakt.