door Tjyying Liu PEKING - Het Chinese Volksbevrijdingsleger, de PLA, viert vandaag zijn 75e verjaardag en opnieuw hoopt Peking de sluier van geheimzinnigheid op te heffen die over het leger ligt. China heeft niets te verbergen en het buitenland heeft niets te vrezen, zeggen leiders in de Chinese hoofdstad zelfverzekerd.

Soldaten van het Chinese Volksbevrijdingsleger, de PLA, voeren met bajonetten een dril-oefening uit op het podium in Hongkong tijdens een demonstratie ter ere van het 75-jarig bestaan van de PLA. (Foto: AP)

Maar in een onlangs gepubliceerd rapport verwijt het Amerikaanse ministerie van Defensie dat het Chinese leger helemaal niet transparant is. En alsof de zorgen over de Amerikaanse klachten al niet genoeg zijn, staan er politieke veranderingen voor de deur die voor de Chinese Militaire Commissie, het hoogste orgaan binnen het leger, van groot belang kunnen zijn.

Zoals elk jaar zal de televisie uitgebreid verslag doen van het optreden van de zang- en danstroepen van het 2,5 miljoen man sterke leger. In vol ornaat gaan de manschappen in operastijl het communisme aanprijzen en zullen dansende soldaten in camouflagemaillots diverse heroïsche oorlogsscènes naspelen.

Topofficieren zullen echter wel andere dingen aan hun hoofd hebben dan dansende en zingende soldaten. Zes leden van de Chinese Militaire Commissie zijn ouder dan 70 jaar en pensioengerechtigd. Alleen de 76-jarige president Jiang Zemin, tevens opperbevelhebber van de troepen, zal aanblijven en zo, net als zijn voorganger Deng Xiaoping, de politiek achter de schermen blijven dicteren.

Er wordt echter verwacht dat tijdens het 16e partijcongres, dat dit jaar plaatsvindt, een groot aantal 'pensioenrijpe' militairen hun afscheid zal aankondigen. Een nieuwe generatie goed opgeleide generaals, met zowel verstand van het Westen als van nieuwe technologieën voor moderne oorlogvoering, zal de dienst uit gaan maken, maar of daarmee het leger transparanter wordt, is de vraag.

Tot dusver heeft Peking weinig gedaan om het wantrouwen in het Westen weg te nemen. Een strak geregisseerd bezoek voor de buitenlandse pers, amper drie weken geleden, aan de 196e landmachtbrigade en de 24e luchtmachtdivisie vlak bij de havenstad Tianjin bracht daar geen verandering in. Voor het eerst in lange tijd gooide het leger de deuren open voor de pers, die een indruk kreeg van gedisciplineerde troepen met sterk verouderde materialen. Soldatenkost, opgeruimde barakken, een gratis ijsje in de kantine, een scherpschutterdemonstratie en een pas geschilderd, nog niet opgedroogd rood laddertje voor een ouderwets gevechtsvliegtuig waren de belangrijkste ingrediënten van het bezoek.

Toch is bekend dat China her en der grote militaire aankopen doet. Gisteren werd er bijvoorbeeld melding van gemaakt dat Peking in Moskou voor 1,8 miljard euro aan gevechtsvliegtuigen heeft besteld. Maar in het defensiewitboek staat niets over de kwantiteit noch over de kwaliteit van de legereenheden, meent Amerika, dat genoeg heeft van de zinloze demonstraties van Chinese vechtkunsten, de tentoonstelling van achterhaalde vliegtuigen en bezoeken aan irrelevante faciliteiten zoals kantines.

China heeft evenwel reden genoeg om geheimzinnig te doen, denken defensie-experts.

"Landen als Taiwan en Japan voelen een groot zelfvertrouwen omdat ze in het geval van een conflict gesteund worden door de VS", aldus militair deskundige Yan Xuetong. "Zwakkere landen houden veel vaker dingen voor zich, terwijl sterke landen pochen met hun afschrikmiddelen omdat ze weten hoe sterk ze zijn." Yan beweert dat zwakkere landen, waaronder China, het moeten hebben van onduidelijkheid "omdat dat onzekerheid bij de machtige landen creëert en eventuele dreigingen kan verhinderen".

zoek naar gerelateerde artikelen

do 1 augustus 2002