TOKIO - De reeks schandalen in het Amerikaanse bedrijfsleven en de toenemende arrogantie in de internationale politiek van de Bush-regering - waarbij die volgens Japan en Zuid-Korea met niets en niemand nog rekening lijkt te houden - zorgt bij de twee belangrijkste Amerikaanse bondgenoten in Azië voor een toename van anti-Amerikaanse sentimenten.

Twijfels over het leiderschap van de VS in de wereld worden in beide landen steeds vaker gehoord en de roep om meer onafhankelijkheid van Washington neemt toe.

Demonstranten duwen tegen de schilden van de oproerpolitie bij de Amerikaanse basis Camp Casey in Eujongbu, ten noorden van de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel. (Foto: AP)

In beide landen is de VS in de buitenlandse politiek, zowel voor veiligheid als economisch welvaren, de belangrijkste factor. De VS onderhouden in zowel Japan als Zuid-Korea militaire bases. Maar conflicten tussen grofweg 80.000 Amerikaanse soldaten en de lokale bevolking doen regelmatig de emoties hoog oplopen.

Vorige maand gingen in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel ruim 360.000 mensen de straat op nadat een Amerikaans legervoertuig bij een militaire oefening twee 14-jarige meisjes had doodgereden.

Ook in Japan kwamen vorig jaar de diplomatieke betrekkingen tussen Tokio en Washington zwaar onder druk te staan nadat een 24-jarige Amerikaanse sergeant van de luchtmacht een Japanse vrouw op een parkeerplaats op het eiland Okinawa had verkracht.

Werden deze incidenten voornamelijk gevoed door publieke sentimenten, nu lijken het de regeringen zelf te zijn die hun relatie met de VS kritisch onder de loep nemen. De opzwepende retoriek waarmee de Amerikaanse president Bush Noord-Korea bestempelt als één van de landen binnen de 'As van het Kwaad', wordt in beide landen met ongeloof aangehoord.

"Het is een fout van Bush om zo'n belangrijke kwestie slechts vanuit Amerikaans perspectief te benaderen, zonder aan de consequenties te denken die dat heeft voor de onderlinge verhoudingen in de regio", meent Kim Sung-han, een professor aan het Koreaanse Instituut van Buitenlandse Zaken en Nationale Veiligheid in Seoel. "Het is een totale ondermijning van Kim Dae Jungs fameuze 'zonneschijn'-politiek van verzoening met Noord-Korea. Daarvoor kreeg de Zuid-Koreaanse president in 2000 de Nobelprijs voor de Vrede."

Daarnaast publiceerde het Pentagon afgelopen maand een rapport over de groeiende militaire dreiging van China en werd de Japanse premier Koizumi op 30 juni opgeschrikt door een vals alarm van Amerikaanse zijde dat China een raket gelanceerd zou hebben. Volgens Kumao Kaneko, een voormalige Japanse diplomaat, is het rapport een provocatie richting China en een uitnodiging voor nieuwe conflicten in de regio.

Daarnaast heeft de economische terugval van de VS misschien nog wel de grootste impact. De schandalen bij energiereus Enron en het telecomconcern WorldCom doen de beurzen schudden op hun grondvesten. "Dit vormt een serieuze bedreiging voor de eerste signalen van een herstel van de inmiddels tien jaar durende economische recessie in Japan", aldus parlementslid Yamamoto. "De VS laten ons wat dat betreft in de steek."

zoek naar gerelateerde artikelen

za 27 juli 2002