VOORBURG - Economisch herstel en daarmee een herstel van de koersen op de effectenbeurs, staat of valt met het vertrouwen van de consument in de economie. En daarmee lijkt het blijkens gisteren door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bekendgemaakte cijfers somber gesteld.

Het vertrouwen holt steeds verder achteruit. Deze maand ging de vertrouwensindex voor de zesde achtereenvolgende maand omlaag en belandde op min 24, drie punten lager dan in juni. Dat betekent dat het vertrouwen het laatste halfjaar met 23 punten is gekelderd, en nu nog maar net (vier punten) uitkomt boven het dieptepunt van de vorige periode van economische teruggang in maart 1993.

Vooral de koopbereid is in elkaar gestort en ligt nu met min 11 zelfs op het laagste punt sinds eind 1985. Daarmee ligt dit onderdeel van het consumentenvertrouwen zelfs onder het dieptepunt van de vorige periode van economische teruggang in 1993. De koopbereidheid hangt nauw samen met de eigen financiële situatie van huishoudens. Daarover zijn de consumenten in de loop van dit jaar steeds somberder geworden. Steeds meer huishoudens komen precies van hun inkomen rond en steeds minder huishoudens houden aan het eind van de maand nog geld over. Deze maand is er voor het eerst sprake van een stijging van het aantal huishoudens dat zelfs spaargeld moet aanspreken om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen.

Een van de oorzaken is volgens het CBS dat de consumenten de prijzen minder goed kunnen inschatten na de invoering van de euro. Omdat de consumenten steeds minder geld overhouden, vinden ze de tijd ook steeds minder gunstig voor het doen van grote aankopen zoals wasmachines, computers en televisietoestellen. Van de ondervraagden vindt 10% de tijd gunstig, terwijl 37% van mening is dat de tijd ongunstig is. Daarmee bedraagt het saldo van optimisten en pessimisten min 27, de laagste waarde sinds april 1985 en 50 punten lager dan een jaar geleden.

De consumenten zijn niet alleen steeds somberder over hun eigen financiële situatie, maar ook over de economie als geheel. Dat is vooral het gevolg van de steeds negatiever verwachtingen van de consument over de ontwikkeling van de werkloosheid in de komende maanden. In juli rekende 58% van de consumenten op een oplopende werkloosheid, tegen 55% in juni en 34% in mei.

De index van het consumentenvertrouwen is gebaseerd op vijf vragen, die het CBS maandelijks stelt aan ongeveer duizend personen. Twee van deze vragen gaan over de economische situatie in het algemeen. Daaruit berekent het CBS de index van het economisch klimaat. De overige drie vragen gaan over de financiële situatie van het eigen huishouden, waaronder de vraag of de tijd gunstig is voor grote aankopen. De antwoorden op deze vragen worden samengevat in de index van de koopbereidheid. De index loopt van min 100 tot plus 100. Als er evenveel pessimisten als optimisten zijn komt de index uit op nul.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 24 juli 2002