AMSTERDAM - De banken in ons land maken zich grote zorgen over een nieuwe, strenge Europese concept-richtlijn om misbruik van voorwetenschap en koersmanipulatie aan te pakken. Als de richtlijn ongewijzigd van kracht wordt, moeten banken mogelijk gedwongen een deel van hun activiteiten stoppen. Reden voor de Nederlandse Vereniging van Banken om met haar Europese zusterorganisaties in Brussel een zware lobby in te zetten. Die moet de komende maanden de scherpe kantjes van de plannen halen.
Nederland kent sinds eind vorige eeuw zeer strenge regels om misbruik van voorwetenschap aan te pakken, "misschien wel de strengste binnen de Europese Unie", zegt een kenner. Om het effectenverkeer niet onnodig te belemmeren, is destijds door minister Zalm (Financiën) vastgelegd dat een aantal gebruikelijke transacties, bijvoorbeeld op het gebied van personeelsopties en het bestaan van zogenoemde Chinese Walls, wordt uitgezonderd van de aangescherpte regels.
Brussel dreigt nu echter alle Nederlandse uitzonderingen op de verbodsbepalingen te schrappen. Het gevolg daarvan is bijvoorbeeld dat beursgenoteerde ondernemingen straks geen personeelsopties meer mogen toekennen als zij over voorkennis beschikken. En over die kennis beschikken zij bijna per definitie. Daardoor zouden ze onder het nieuwe regime gedurende lange periodes geen opties meer mogen toekennen. Een werknemer met voorkennis mag op zijn beurt de opties niet uitoefenen, zelfs niet als deze daardoor ongebruikt verlopen.
Financiële instellingen zelf voorzien grote problemen als de Chinese muren worden geslecht. Binnen veel grootbanken vinden op de ene afdeling effectentransacties plaats, terwijl op de andere - van elkaar gescheiden door de Chinese muren- voorwetenschap bestaat over de betreffende onderneming. Door de uitzondering over de Chinese Walls door te halen, kan de financiële instelling die geen maatregelen neemt straks strafrechtelijk worden vervolgd. De Nederlandse Vereniging van Banken is dan ook zeer bezorgd.
"Goede organisatorische Chinese Walls moeten een vrijwaring geven. Dat moet worden vastgelegd in de tekst van de richtlijn", zegt een woordvoerder. "De opzet mag niet zo zijn dat medewerkers de hele dag onbewust strafbare feiten zouden kunnen plegen. Dat zou een unicum zijn."
De Nederlandse Vereniging van Banken hoopt via een intensieve lobby in Brussel ervoor te zorgen dat werking van de nieuwe strenge regels afgezwakt kan worden in de nadere uitwerking: de memorie van toelichting.
"Als dit niet wordt opgelost dan betekent het een belangrijke stap terug in de liberalisering. Dat betekent dat een bank bijvoorbeeld één van de twee activiteiten zou moeten stoppen", aldus de woordvoerder.
Het ministerie van Financiën kon gisteren nog niet aangeven wat de gevolgen zijn van de Brusselse richtlijn voor de Nederlandse financiële wereld.