BRUSSEL - De Vlaamse deelregering is in rep en roer na het plotselinge ontslag van cultuurminister Bert Anciaux. Vlaams minister-president Patrick Dewael had gisteravond, na urenlang koortsachtig overleg, nog geen oplossing voor de politieke crisis. Anciaux heeft wel toegezegd nog aan te blijven tot er een opvolger voor hem is gevonden.

Daarin schuilt nu juist het probleem. De links-liberaal en Vlaams-nationalist Anciaux is de enige Brusselaar in de Vlaamse regering. De Belgische grondwet bepaalt dat die deelregering altijd een lid uit de hoofdstad in de gelederen moet hebben, maar Anciaux' partij Spirit heeft geen Brusselaar meer voorhanden nu het enige andere lid uit de hoofdstad, Sven Gatz, onlangs is overgestapt naar de liberale VLD.

Spirit, zeven maanden geleden voortgekomen uit de Vlaams-nationalistische Volksunie, weigert bovendien één van zijn twee ministers in de Vlaamse regering op te geven. De andere coalitiepartijen VLD en de socialisten van de SP.A vinden dat nodig omdat Spirit nog maar vijf van de 124 zetels in het Vlaamse parlement heeft.

De afgelopen maanden is de ene na de andere Spirit-politicus overgelopen naar VLD dan wel SP.A. Gisteren maakte Spirit-europarlementariër Bart Staes de overstap naar de groene regeringspartij Agalev. Als de leegloop in dit tempo doorgaat, hebben de paars-groene coalitiegenoten Spirit straks niet meer nodig voor een meerderheid in het Vlaamse parlement.

De crisis op regioniveau kan ook landelijke gevolgen hebben. Premier Verhofstadt werkt achter de schermen mee aan het vinden van een oplossing om te voorkomen dat het evenwicht voor zijn paars-groene nationale regering verdwijnt.

Eventueel moet een Vlaams-Brusselse minister of staatssecretaris van de nationale regering doorschuiven naar de Vlaamse coalitie om de impasse te doorbreken. De Vlaamse liberalen, de grootste partij, willen bovendien een extra ministerspost in de regioregering, omdat Spirit een kartel met de SP.A wil aangaan.

Die kartelvorming, een idee van Anciaux, vormt de basis voor de leegloop van Spirit. Veel van Anciaux' partijgenoten voelden niets voor een alliantie met de in hun ogen te ouderwetse Vlaamse socialisten. Toen ook zijn persoonlijke vriend Sven Gatz de wijk nam naar de VLD, liep voor Anciaux de emmer over en nam hij ontslag.

Anciaux gaf VLD-voorzitter Karel de Gucht gisteren mede de schuld van zijn vertrek omdat de liberaal voortdurend zijn politieke medestanders zou hebben weggekaapt. "Ik ben de aantijgingen tegen mij en de politieke smeerlapperij beu", aldus een emotionele Anciaux. "Men probeert mij op te zetten tegen mijn politieke vrienden. Ik ben op."

Met zijn imago van gevoelige, naïeve en padvinderachtige bewindsman met de beroemde trillende onderlip, was Anciaux één van de populairste politici in Vlaanderen. Maar zijn emotionaliteit maakte hem ook volkomen ongeschikt voor de slangenkuil van de Vlaamse politiek. Die vereist een olifantenhuid die op Anciaux maar niet wilde groeien.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 3 juli 2002