DEN HAAG - Nederland moet zich opmaken voor een financieel zwaar jaar met miljardenbezuinigingen op de overheidsuitgaven, forse lastenverzwaringen voor het bedrijfsleven en nauwelijks iets leuks voor de burger. De lijfrente is straks niet meer aftrekbaar en bovendien kunnen werknemers vanaf 2003 niet meer belastingvrij sparen via het spaarloon.
Dat blijkt uit het door informateur Donner opgestelde strategisch akkoord dat CDA, LPF en VVD vandaag definitief zullen sluiten over het de komende weken te voltooien kabinet-Balkenende.
Door de slecht draaiende economie die maar niet uit het dal wil klimmen en 'lijken in de kast' van het vertrekkende paarse kabinet zijn de jaren van forse meevallers en extra uitgaven voorlopig verleden tijd. Pas vanaf 2004 komt er weer langzaam maar zeker ruimte voor leuke dingen.
Dan komt er extra geld voor zorg, onderwijs en politie en is er enige ruimte voor lastenverlichting voor de burgers.
Het voorkomen van een nieuw begrotingstekort en het aflossen van de staatsschuld in 20 tot 25 jaar heeft voor de drie coalitiepartijen het komende jaar echter topprioriteit, waardoor op korte termijn veel pijnlijke maatregelen moeten worden genomen.
Ondanks alle fraaie verkiezingsbeloftes van vooral CDA en VVD is daarom in 2003 geen rooie cent beschikbaar voor extra uitgaven in de zorg, het onderwijs, de veiligheid en verkeer.
In totaal zal volgend jaar netto zelfs voor bijna 3 miljard euro aan overheidsuitgaven worden omgebogen of bezuinigd, waarbij vooral fors in het ambtenarenapparaat, de wao en de uitgaven voor asielbeleid zal worden gesneden.
Daarnaast zullen door het schrappen van een groot aantal fiscale voordelen de lasten voor burgers en vooral bedrijven in 2003 met totaal 1,3 miljard euro worden verhoogd. Het overgrote deel van dit geld wordt pas in latere jaren via nieuwe belastingvoordelen teruggegeven.
Zo verdwijnen volgend jaar al de populaire spaarloonregeling, de zorgverlof-regeling en de ecotax-vrijstelling voor groene stroom en wordt een begin gemaakt met het schrappen van de Melkertbanen.
Volgens de plannen van CDA, LPF en VVD ontstaat pas vanaf 2004, als de economie waarschijnlijk een stuk beter draait, meer lucht in het bestedingspatroon van de overheid en komt er ook ruimte voor nieuwe uitgaven en lastenverlichting.
Zo verdwijnt in 2004 het beruchte kwartje van Kok, waardoor een liter benzine aan de pomp ruim 10 eurocent goedkoper wordt. In 2005 volgt de afschaffing van het eigen-woningforfait voor personen die niet of nauwelijks hypotheekrente aftrekken, terwijl dan ook de successiebelasting omlaag gaat.
Aan het eind van de kabinetsperiode volgt vervolgens een mega-operatie door de invoering van een nieuw zorgstelsel. Om de inkomens op peil te houden gebeurt dit in combinatie met de afschaffing van de onroerendezaakbelasting, de introductie van een zorgtoeslag en een forse verhoging van de inkomensafhankelijke kinderkorting.
In de jaren 2004 tot en met 2006 komt er ook totaal 3,6 miljard euro voor nieuw beleid beschikbaar. Het meeste geld gaat naar de gezondheidszorg, maar ook voor veiligheid, onderwijs en mobiliteit komen dan flinke bedragen beschikbaar.
De fracties van CDA, LPF en VVD reageerden gisteren positief op het 45 pagina's tellende strategisch akkoord dat door de fractieleiders Balkenende (CDA), Herben (LPF) en Zalm (VVD) is uitonderhandeld.
Vandaag heeft Donner de laatste kleine wijzigingen in het stuk aangebracht, waarna het document na een definitief 'ja' van de drie fracties naar de Tweede Kamer zal worden gestuurd. Morgen volgt dan op de laatste dag voor het zomerreces een debat in de Kamer.