door Pieter van der Sloot MOSKOU - De speelfilm 'Bijzonderheden van de nationale jacht' is in Rusland al jarenlang een eclatant succes en niet zonder reden: jagen en vissen behoren tot de passies, zonder welke een gezond mannelijk Russisch leven nauwelijks mogelijk lijkt. Is de bewuste film vooral populair vanwege de onnoemelijke hoeveelheden wodka die er in worden verstouwd (waardoor er nog geen spreeuw wordt geraakt), in werkelijkheid wordt het afschieten van wilde dieren zeer serieus genomen.
De Siberische lynx behort tot de meer geliefde prooien van Russische jagers. (Eigen foto)
"Wees een vent en boek een reis naar Afrika!", adverteren speciale Russische krantjes met namen als 'Safari' en 'Oligarch' voor hen die al een beer en een ijsbeer voor de openhaard hebben liggen en nu verlangen naar iets exotischer. De prijzen voor de georganiseerde jachttrips zijn exorbitant hoog: soms meer dan 10.000 euro. Maar dan kom je ook gegarandeerd met iets terug.
"Ik heb vorig jaar op antilopes geschoten", bekent Dmitri, een nogal vadsige zakenman van midden dertig, niet zonder trots. Deze zomer reist hij met twee maten opnieuw af naar het zwarte continent. Voor een leeuw. "Want dat blijft toch het mooiste, hè?" Volgens de Petersburger Dmitri moet een 'moezjik', een echte Rus, in zijn leven minstens een beer, een tijger én een leeuw hebben afgeschoten. En als het even kan ook een olifant.
De jacht is in Rusland wat voor sommigen in Nederland de golfbaan is. Het fungeert als sociaal smeermiddel, waarbij mannen onderling hun vaardigheden kunnen tonen en er tegelijkertijd zaken worden gedaan. Dmitri: "In Nigeria heb ik vorig jaar mijn eerste miljoenendeal binnengesleept. In het badhuis, in het casino of tijdens de jacht: dat is voor veel Russen de beste omgeving om contracten af te sluiten."
Moed
Een aantal jaren geleden haalde de toenmalige premier Viktor Tsjernomyrdin de wereldpers toen bekend werd dat hij zijn geweer op een moederbeer met twee jongen had gericht. Maar in Rusland was van boosheid nauwelijks sprake. Hoezo? Dat de premier op berenjacht ging, was juist een bewijs van zijn moed en nationale gezindheid.
"Het ecologisch bewustzijn in Rusland is nog bedroevend laag", zegt Pauline Gerasimova van de Moskouse afdeling van het Wereld Natuurfonds. "Stroperij en illegale jacht komen op grote schaal voor en de houding van de overheid is volstrekt onvoldoende. Toch hebben we als WWF vooruitgang geboekt."
Zo is de populatie amoertijgers, waarvan er acht jaar geleden nog maar 200 in het Russische verre oosten voorkwamen, inmiddels weer opgelopen tot 400. "Voor een tijgervel wordt in China zomaar 10.000 dollar betaald, terwijl alles van het dier - van de botten tot het vlees - wordt gebruikt voor potentieverhogende middelen. Door onze inspanningen is de tijgerjacht rondom Vladivostok en Chaparovsk sterk teruggebracht. We richten onze aandacht nu op het luipaard, waarvan er nog maar 30 over zijn."
Het WWF houdt zich in Rusland vooral bezig met bedreigde diersoorten en niet met de jacht op en stroperij van inheemse dieren als de bruine beer en de lynx waarvan er nog genoeg zijn.
Wie denkt dat de jacht in Rusland vooral een hobby is van gewetenloze superrijken heeft het mis. Ook veel Russische kunstenaars, intellectuelen en zelfs beroepsbiologen kunnen zich een leven zonder de jacht niet voorstellen. De 40-jarige kunstschilder Andrej wijst op de huid van een lynx die hij drie dagen ervoor heeft geschoten in de omgeving van Archangelsk, "de jacht hoort bij Rusland zoals wodka en de orthodoxe kerk".