DEN HAAG - De strijd om supermarktconcern Laurus is gewonnen door de Franse branchegenoot Casino. Grootaandeelhouder Eric Albada Jelgersma slaagde er gisteren niet in om de Stichting Administratiekantoor en de overige aandeelhouders mee te krijgen in zijn verzoek om uitstel. Gedelegeerd commissaris Jan Michiel Hessels wist de beleggers ervan te overtuigen dat het water Laurus aan de lippen staat, maar kreeg op de aandeelhoudersvergadering net als zijn medetoezichthouders wel de nodige kritiek te verduren.
|
Hessels en Storm kregen de wind van voren.
|
Na een rommelige stemming, waarbij uitgerekend het apparaatje van luis in de pels Peter Paul de Vries (directeur van de Vereniging van Effectenbezitters, Veb) haperde, bleek dat de transactie met Casino bijna 75 miljoen stemmen achter zich kreeg. Het aantal tegenstemmen bleef steken op ruim twee miljoen. In totaal konden er gisteren ruim 128 miljoen stemmen worden uitgebracht, waarvan bijna 55 miljoen in handen van het Administratiekantoor.
De meeste Nederlandse beursfondsen kennen zo'n stichting, waar de aandelen met stemrecht zijn ondergebracht. Het kantoor geeft op zijn beurt weer certificaten zonder stemrecht uit, die op de beurs worden verhandeld. Wie niet tijdig zijn stemrecht opeist voor de algemene aandeelhoudersvergadering (ava), moet erop vertrouwen dat het in naam onafhankelijke stichtingsbestuur de beste beslissing neemt.
Voorzitter H.D. de Jong deed gisteren in elk geval zijn uiterste best om aan te tonen dat 'zijn' administratiekantoor' een volstrekt eigen rol speelde op de ava. Zo werd op zijn initiatief de agenda omgegooid: eerst werd de jaarrekening behandeld, en pas daarna de als eerste punt geplande stemming over de Casino-transactie. "Dan kunnen we die informatie meenemen in de oordeelsvorming", aldus De Jong, hetgeen De Vries na het applaus deed uitroepen dat de Laurus-stichting bij deze was gekwalicifeerd voor 'Administratiekantoor van het jaar'.
Bestuursleden van de stichting stelden kritische vragen en De Jong benadrukte dat Kees Storm, president-commissaris van Laurus én bestuurslid van het kantoor, niet deelnam aan besprekingen over Casino. "Wij zijn ons bewust van onze verantwoordelijkheid. De gedachten worden uitsluitend gevormd door onafhankelijke leden."
Veb-directeur De Vries liet zich niet inpalmen. "Alles moet de indruk wekken dat De Jong en de zijnen goed geïnformeerd zijn. Maar ik heb nog nooit meegemaakt dat het administratiekantoor tegenstemt. Dit is een mooie zaak om aan te tonen dat hoe erg zo'n instituut eigenlijk is. Het is gestructureerde vriendjespolitiek. Bij Laurus heeft het kantoor samen met de banken Fortis en ING een geheide meerderheid."
En zo geschiedde. Nog voor de algemene stemming maakte De Jong bekend dat het kantoor na "lang vergaderen" een unaniem besluit had genomen vóór Casino, zij het met de kanttekening dat de aandeelhouders er karig vanaf komen en dat de aanwezigheid van een concreet alternatief van invloed was geweest.
Juist dat laatste kon Albada Jelgersma zich aantrekken. Hij had zowel het adviesbureau Deminor als investeringsbank Petercam opgetrommeld. De rode draad van het betoog: Laurus heeft zich op haar zwakste moment, in de herfst van vorig jaar, voor een appel en een ei uitgeleverd aan het Franse Casino. "Het bestuur weet niet eens wat het bedrijf waard is, en gaat toch onderhandelen", aldus Deminor-zegsman Bernard Thuysbaert. "Met één partij! Mensen zeggen me: kán dat zomaar?" De door Storm oogluikend toegestane presentaties werden voorafgegaan door een korte inleiding van een broos ogende Albada Jelgersma. "Laurus wordt voor een schamel bedrag verkwanseld. Helaas ben ik niet in staat deze boodschap zelf over te brengen. Ik lijd aan een kwaal waardoor mijn stem mij af en toe in de steek laat. Maar wat u straks gaat horen is waar, ontdaan van alle franje. De onderneming is kerngezond."
Die laatste constatering stond in schril contrast met het inktzwarte beeld dat Hessels schetste. "Het is heel vervelend om te zeggen, maar technisch zijn we failliet. De bestaande financieringsbronnen zijn volledig uitgeput. Dat is de meest acute bedreiging." Zijn boodschap was duidelijk: wordt Casino weggestemd, dan zullen zowel de banken als de leveranciers zich onmiddellijk terugtrekken. Met als gevolg dat binnen een week uitstel van betaling kan worden aangevraagd.
De onheilstijdingen ten spijt drongen zowel Deminor als de Veb aan op uitstel van de beslissing, om zowel beleggers als investeerders de tijd te geven zich in alternatieven voor Casino te verdiepen. Veb-man De Vries hamerde er vooral op dat de aandeelhouders veel te weinig informatie hebben gekregen. "U moet weten dat Casino handelt met voorkennis als u ons niet alle gegevens verstrekt." Zijn poging om via hand opsteken uitstel af te dwingen leidde tot woede bij Storm. "U gaat nu theater spelen. Ik ontneem u het woord."
Albada Jelgersma, goed voor een belang van 34%, onthield zich uiteindelijk van stemming. "We kúnnen hier niet mee instemmen", aldus zijn woordvoerder Ruud Kiep. "De cijfers zijn te onvolledig en te onduidelijk. Maar we hebben eerder beloofd niet tegen te stemmen als we geen concreet alternatief hadden." Volgens Kiep haakten uitgerekend aan de vooravond van de ava twee grote partijen af, omdat ze bang waren dat de huidige banken voortijdig de stekker eruit zouden trekken.
Jelgersma hield gisteren de mogelijkheid open om de rechtsgeldigheid van de vergadering aan te vechten. "Door niet te stemmen heeft hij de handen vrij gehouden", aldus een analist. Volgens de Veb wordt het terugdraaien van de Casino-deal, waarbij de Fransen voor €200 miljoen een belang van 38% krijgen, lastig. "Maar de verantwoordelijken kunnen wel aangesproken worden op de schade." Pikant in dit verband is dat de aandeelhouders de bestuurders gisteren geen decharge verleenden voor hun taakuitoefening in 2001.
'Retaildeskundige' Gerard Rutte probeerde bij de uitgang van het Haagse Congrescentrum zijn boek 'Konmar en kwel' aan de man de brengen, waarin wordt beschreven hoe het allemaal zo ver kon komen. Zijn gratis ijsjes vonden gretig aftrek, maar de meeste beleggers lieten het schrijfsel links liggen: "We hebben genoeg geld aan Laurus uitgegeven."