door Jeroen Hendriks en Dominique Weesie AMSTERDAM - Automobilisten kunnen in de toekomst tegen betaling de file omzeilen. Een speciaal netwerk aan tolwegen boven de drukste snelwegen in ons land moet de weggebruiker dan aanzienlijk sneller van de ene naar de andere stad brengen.

Dat blijkt uit het Nationaal Tolwegenplan 2002-2022, een spectaculaire uitbreiding van een eerder aangekondigd experiment met de Hoge Snelweg op de rijksweg A1. Voor die proef bestaat in politiek Den Haag veel animo omdat er meer wegcapaciteit komt, zonder dat er extra beslag gelegd wordt op de schaarse ruimte in ons land. Het benodigde geld voor deze proef, bijna 227 miljoen euro, ligt inmiddels klaar bij het bedrijfsleven.

Naar Frans voorbeeld kunnen automobilisten straks kiezen tussen een snelle, filevrije rit over de tolwegen op palen of gratis over de bestaande snelwegen waar de kans op files blijft bestaan. Een ritje Amsterdam-Maastricht over de H2 (de Hogeweg boven de A2) gaat de automobilist bijvoorbeeld acht euro kosten. Voor dat geld krijgt de weggebruiker dan wel de garantie om zonder vertraging op zijn eindbestemming te arriveren.

Het ambitieuze plan bestaat uit 1150 kilometer tolweg boven bestaande snelwegen en 104 kilometer weg op palen boven de ringwegen rond grote steden als Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Eindhoven. Met de plannen is een mega-investering gemoeid van 27,3 miljard euro. Die kosten moeten worden opgebracht door een consortium van bouwbedrijven, banken en investeringsbedrijven, waarin nu al bedrijven als Strukton, Imtech, Heerema en de HSW-groep zitting hebben.

De overheid hoeft in principe geen cent te investeren en kan alle beschikbare middelen steken in onderhoud en verbetering van de bestaande wegen op maaiveldniveau. Op de langere termijn zou de Nederlandse Tolwegmaatschappij zelfs een beursnotering kunnen aanvragen, zoals de Fransen in maart van dit jaar met groot succes hebben gedaan met hun Autoroute du Sud (ASF).

Het plan voorziet in twee nieuwe rijstroken en een wisselstrook, die gebruikt wordt bij onderhoud of calamiteiten, zo'n vijf meter boven de bestaande snelweg. Het aantal op-en afritten voor de HogeSnelWegen (HSW) wordt beperkt om de doorstroming te verbeteren. Wel wordt nog gewerkt aan een speciale bus voor de HSW, die de concurrentie met de trein aan moet gaan.

Voor het gebruik van de wegen geldt één tarief per weg. Lange afstanden zijn daardoor relatief goedkoper dan korte ritten. De automobilist passeert alleen bij de oprit een tolpoort om onnodige filevorming te voorkomen.

De voordelen van het tolwegenplan zijn er volgens voorzitter van de stichting HSW en oud-minister van Verkeer en Waterstaat T. Westerterp legio. Zo moet het de files in met dertig procent verminderen, wat eenzelfde verkeersbeeld oplevert als tijdens de zomervakantie. Ook ondervindt het verkeer nagenoeg geen hinder bij de bouw van de nieuwe tolwegen. De palen waarop de weg komt te liggen kunnen binnen een half uur worden gemonteerd, terwijl de weg in elementen wordt gefabriceerd en op afroep op de bouwplaats wordt afgeleverd. Zij worden in stukken van tien meter vooruitgeschoven, terwijl het verkeer eronder gewoon kan doorrijden.

Het Nationaal Tolwegenplan wordt op korte termijn voorgelegd aan de drie beoogde coalitiepartijen CDA, LPF en VVD, zodat de nieuwe verkeersminister er snel mee aan de slag kan. Eerder al liet demissionair minister Netelenbos (Verkeer) weten positief te staan tegenover de dubbeldeks snelweg.

"Ons land telt een aantal wegen die overbelast zijn. Een overbrugging van het bestaande wegennet is een heel praktische manier, met name omdat verbreding wegens de dichte bebouwing rondom de snelwegen vaak moeilijk is."

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 26 juni 2002