buitenland WASHINGTON - De Amerikaanse president George Bush is bereid een Palestijnse staat met tijdelijke grenzen te steunen als de Palestijnen nieuwe leiders hebben gekozen en hervormingen hebben doorgevoerd. De president zei dat in zijn langverwachte toespraak over de Midden-Oostenpolitiek van zijn land.

De Amerikaanse president George Bush houdt zijn langverwachte rede over het Midden-Oosten, inde Rozentuin van het Witte Huis. Naast hem staat minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell. (Foto: REUTERS)

Bush riep de Palestijnen op nieuwe leiders te kiezen, die "niet zijn gecompromitteerd door terreur". Hij vindt dat de huidige Palestijnse leiders terrorisme aanmoedigen. "Als het Palestijnse volk nieuwe leiders, nieuwe instellingen en nieuwe afspraken over veiligheid met hun buren hebben, zullen de Verenigde Staten de oprichting van een Palestijnse staat steunen", zei de president.

Van die staat zouden de grenzen en een aantal andere aspecten voorlopig moeten zijn tot er een definitieve oplossing is van het conflict in het Midden-Oosten. Bush bood de Palestijnen hulp aan om tegen het eind van het jaar verkiezingen te houden.

Volgens een van de adviseurs van Bush kan een voorlopige Palestijnse staat er binnen achttien maanden zijn. Nog eens anderhalf jaar later zou er een definitieve regeling kunnen zijn.

Van Israël verlangt Bush dat het zich op de Westoever terugtrekt tot posities die het innam op 28 september 2000 de dag waarop de tweede Palestijnse intifada begon. Ook moet Israël stoppen met het bouwen van huizen voor joden op de Westoever en in Gaza. Op termijn moet Israël zich terugtrekken tot zijn grenzen van vóór de oorlog van 1967, zei Bush. Het moet bovendien de bevroren Palestijnse tegoeden vrijgeven.

Over de termen van een voorlopige staat en zijn internationale functies moet worden onderhandeld tussen Israël en een hervormd Palestijns leiderschap. Bush zei dat de VS, de Europese Unie, Wereldbank en het Internationale Monetaire Fonds klaar staan om de Palestijnse financiën te hervormen. Ook zei hij dat de VS en hun partners de humanitaire hulp willen opvoeren om het lijden van de Palestijnen te verlichten.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell, die terwijl Bush aan zijn plan schaafde al in overleg was met Arabische en Palestijnse functionarissen, zal waarschijnlijk binnenkort naar het Midden-Oosten afreizen om directe besprekingen te voeren. Bush zelf zal zijn initiatief deze week met leiders van democratische industriestaten bespreken op de top de G-8 in Canada. Plannen voor een vredesconferentie zijn ondertussen op een laag pitje gezet, zei een hooggeplaatste regeringsfunctionaris.

Ondertussen heeft het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken opnieuw steun uitgesproken voor het Israëlische recht om zichzelf te verdedigen. Woordvoerder Richard Boucher herhaalde ook de standaardfrase dat "iedereen de consequenties van zijn daden moet beseffen". Daarmee doelde hij blijkbaar op het Israëlische offensief tegen de militante Hamas-beweging in Gaza, die zelfmoordaanslagen in Israël heeft gepleegd.

Bush heeft op 4 april als eerste Amerikaanse president steun uitgesproken voor een Palestijnse staat. Maar hij heeft Arafat gemeden en herhaaldelijk twijfels uitgesproken over diens leiderschap en motieven.

Israël heeft gisteren verheugd gereageerd op de toespraak waarin Bush heeft aangedrongen op een nieuw Palestijns leiderschap. Minister van Verkeer Reuven Rivlin zei dat Bush de Palestijnen "tot democratie en hervormingen wil brengen en dan tot onderhandelingen". Volgens die formule is het aan de Palestijnen om de eerste stappen te doen, om hun bestuur te hervormen en "zich te ontdoen van al die terroristen die er wonen". Rivlin verwierp het idee van een voorlopige Palestijnse staat, net als overigens zondag het Palestijnse kabinetslid Nabil Shaath. "Een staat is een staat, je kunt niet voorlopig zwanger zijn en je kunt ook geen voorlopige staat hebben", zei Shaath tegen CNN.

Andere Palestijnen putten moed uit de opmerking van Bush dat beëindiging van de Israëlische bezetting de enige manier is om tot vrede te komen. "Het is voor het eerst dat een Amerikaanse regering erkent dat de enige oplossing voor dit conflict is om een eind te maken aan de bezetting en om een staat in vrede te laten bestaan naast Israël - dit is een historische verandering in het Amerikaanse standpunt", zei de Palestijnse kabinetssecretaris Ahmed Abdel Rahman.-

zoek naar gerelateerde artikelen

di 25 juni 2002