DEN HAAG - Ondernemers vrezen dat het beoogde kabinet geen maatregelen neemt waardoor het bedrijfsleven de zuurstof krijgt toegediend die het hard nodig heeft. En dat terwijl het zwaard van Damocles nog steeds boven de economie hangt, zo waarschuwt Jacques Schraven, voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW. Schraven vreest ook dat de werkgevers door een verharding van de verhouding met de vakbeweging nog eens extra de rekening krijgen gepresenteerd.

JACQUES SCHRAVEN ...economie helpt zich niet zelf op de been ... (Eigen foto)

Een nieuw centrumrechts kabinet met CDA, LPF en VVD. Het zou een droom moeten zijn voor iedere ondernemer. Maar VNO-NCW ziet bedreigingen. "Het eerste wat een kabinet moet doen, is ervoor zorgen dat de economische groei op peil blijft. Groei betekent geld voor de overheid", zegt Schraven. "Maar tot nu toe lijkt er nauwelijks lastenverlichting voor het bedrijfsleven in de pijplijn. Ondernemers dreigen alleen maar meer in de portemonnee te worden getroffen."

Het kabinet moet niet denken dat de economie zichzelf wel weer op de been helpt, zo vervolgt Schraven. Het Centraal Planbureau verwacht dat de kwakkelende patiënt in de tweede helft van dit jaar herstelt, maar Schraven denkt dat de economie zeker tot aan het eind van het jaar aan het infuus moet blijven.

"De situatie is ernstig. De orderpositie van ondernemingen blijft achter, net zoals de investeringen, de arbeidsinkomensquote (wat bedrijven kwijt zijn aan lonen, red.) ligt nu op een niveau boven de top van de laatste crisis in 1993 en bedrijven zijn nog steeds druk bezig reorganisaties door te voeren", aldus de voorzitter. "Het bedrijfsleven heeft nog steeds extra personeel in dienst voor betere tijden, maar dat gaat veranderen."

Natuurlijk is Schraven verheugd dat het beoogde kabinet knopen doorhakt. Zo zijn de coalitiepartners tot een akkoord gekomen over de infrastructuur, mobiliteit, wao en een nieuw zorgstelsel. "Maar ik vrees dat de werkgevers de rekening krijgen gepresenteerd. In het wao-plan worden de kosten voor het tweede ziektejaar (70 procent van het laatstverdiende loon) door de werkgever betaald."

De werkgevers hadden met de vakbeweging in het wao-plan van de Sociaal-Economische Raad (SER) afgesproken dat de bonden voor het tweede ziektejaar geen bovenwettelijke aanvulling van het loon tot 100 procent in de cao's zouden eisen. Aan deze afspraak zou de vakbeweging zich alleen houden als het kabinet het SER-akkoord integraal zou overnemen.

Maar het wao-plan van de SER is op belangrijke punten door het kabinet gewijzigd. Zo wordt de wao-uitkering (vooralsnog) niet verhoogd naar 75 procent. Tot groot ongenoegen van de vakbeweging. Eerder gaf voorzitter Lodewijk de Waal van de vakcentrale FNV al aan dat CDA, LPF en VVD de goede arbeidsverhoudingen in de waagschaal stellen door zich niet te houden aan het akkoord dat werkgevers met de vakbeweging zijn overeengekomen. Schraven beaamt dat. "De vakcentrale FNV heeft er al voor gewaarschuwd zich niet meer gebonden te voelen aan de afspraak de lonen in het tweede ziektejaar niet aan te vullen", zegt de voorzitter. "Het horrorscenario zou zijn dat de verhouding met de vakbeweging verslechtert en de bonden, nu de economie er nog steeds slecht voor staat, oppositie gaan voeren. Dat vindt zijn weerslag in de looneisen, waardoor bedrijven nog verder van huis zijn."

Daarbovenop komt dan nog het nieuwe zorgstelsel waarvan Schraven vreest dat werkgevers door de vergrijzing steeds hogere premies moeten betalen. "Ik heb begrepen dat de helft van de kosten voor het huidige zorgstelsel door werkgevers moet worden opgebracht. Als deze kosten stijgen, zal het geld toch ergens vandaan moeten komen. De premies die werknemers en werkgevers betalen voor de ww en de wao zijn door de overheid ook steevast te hoog vastgesteld."

Nee, de voorzitter is duidelijk, het nieuwe kabinet heeft de ondernemers nog maar weinig reden tot vreugde gebracht. VNO-NCW wil in deze sombere economische tijden voor het bedrijfsleven ook wat extra zuurstof. "Het aanbreken van de sociale fondsen voor ww en wao die werkgevers en werknemers hebben betaald, zou een goed begin zijn." In deze fondsen bevindt zich een overschot van €8 miljard. "In ieder geval kunnen de te hoog vastgestelde premies omlaag", aldus Schraven.

De werkgevers klopten hiervoor al meerdere malen tevergeefs bij Paars II aan. Schraven vraagt zich af of de coalitiepartijen CDA, LPF en VVD ook de deur dichthouden. "Dan krijgen we weer te horen dat het inderdaad 'ons' geld is, maar dat de politiek er over gaat", zegt hij meesmuilend.

Met een stijgende werkloosheid, een hoge inflatie en een verslechterende concurrentiepositie moet het kabinet nu de slag maken om het bedrijfsleven weer 'op adem' te laten komen, zo vindt de VNO-NCW-voorzitter. "Met een lagere groei van de economie, is er ook minder geld in kas. Regel nummer één is nog altijd dat er eerst geld binnen moet komen voordat het uitgegeven kan worden. Dat wil de overheid nog wel eens vergeten."

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 24 juni 2002