AMSTERDAM - De afgelopen dertig jaar hebben de EU-landen officieel een 'nul-immigratiebeleid' gevoerd. Dat wil zeggen dat er vrijwel geen legale mogelijkheden zijn voor buitenlanders om in de Unie te komen wonen en werken. In de praktijk zijn er in de laatste jaren echter toch grote aantallen vreemdelingen de EU binnengekomen en gebleven.

Bij gebrek aan andere kanalen komen de migranten binnen via het asielloket (zo'n 384.000 vorig jaar), gezinshereniging, via mensensmokkelaars of door te blijven hangen nadat hun toeristenvisum is verlopen.

Europol schat dat er ieder jaar zo'n 500.000 illegale migranten naar Europa komen. Sinds de jaren '70 zijn er in de Unie al zo'n 1,8 miljoen van hen gelegaliseerd. Met andere woorden: wie het lang genoeg uithoudt, krijgt op een zeker moment wel een verblijfsvergunning in handen.

Terwijl Europa geen officieel migratiebeleid heeft, zijn de EU-lidstaten in de praktijk al lang immigratielanden geworden. Ook wordt er steeds meer erkend dat het vergrijzende Europa juist immigranten nodig heeft om de tekorten op de arbeidsmarkt op te vullen en om de pensioensystemen betaalbaar te houden.

Eurocommissaris Vitorino (Justitie) pleit dan ook al enkele jaren voor het toelaten van economische migranten via wettelijke kanalen en voor het harmoniseren van het asielbeleid voor alle EU-landen. Op die manier kan de migratie beter onder controle worden gehouden, de toestroom van illegalen gestelpt en het misbruik van de asielprocedure ingedamd. Vrijwel alle regeringen zijn het daarmee eens.

Sommige landen, zoals Duitsland, hebben al een speciaal loket geopend voor werknemers van buiten de EU waar grote behoefte aan is, zoals hooggeschoolde it-ingenieurs. Maar over jaarlijkse immigratiequota, zoals de VS die hanteert, is nog steeds moeilijk te praten. In Europa wordt het immigratievraagstuk beheerst door morele overwegingen in plaats van de economische behoefte van de landen.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 15 juni 2002