DEN HAAG - Premier Kok is niet van plan om bij zijn onverwachte bezoek aan Srebrenica excuses aan te bieden voor het optreden van Nederlandse VN-soldaten in het verleden. De reis van de minister-president naar Bosnië is tot het allerlaatste moment geheim gehouden.

In Sarajevo heeft de minister-president gisteren al een ontmoeting gehad met nabestaanden van Srebrenica-slachtoffers. In deze VN-enclave die onder bescherming stond van Nederlandse blauwhelmen werden in 1995 zevenduizend moslimmannen vermoord door Bosnische Serviërs.

Het betuigen van spijt is voor de premier niet aan de orde, wel het tonen van belangstelling. "Het is belangrijk om te laten merken dat de Nederlandse minister-president oor voor ze heeft", zei een duidelijk aangeslagen Kok na een emotionele ontmoeting met familieleden van de vermoorde mannen.

"Veel mensen zijn tot in het diepst van hun bestaan geraakt en hebben drie tot vijf leden van hun familie verloren. Ze beginnen soms weer te huilen. Ik heb hier onze gevoelens van innig medeleven met de familieleden en de hele gemeenschap tot uitdrukking gebracht."

Kok heeft zich voorbereid op verwijten van de nabestaanden die vinden dat de Nederlandse militairen hun mannen hadden moeten redden. "Daar moet je begrip voor hebben", aldus de minister-president. Hij heeft eerder een bijzondere verantwoordelijkheid van Nederland van de hand gewezen.

Nederland was volgens hem medeverantwoordelijk als deel van de internationale gemeenschap die de moordpartij niet heeft weten te voorkomen. De minister-president zal er verder op wijzen dat ons land veel geld heeft uitgetrokken voor de wederopbouw van Bosnië.

Vandaag bezoekt premier Kok samen met minister Herfkens (Ontwikkelingssamenwerking) de stad Tuzla waar veel familieleden van de Srebrenica-slachtoffers verblijven. Morgen gaan Kok en Herfkens naar Srebrenica zelf. Daar wonen sinds enige tijd weer een handjevol teruggekeerde moslimfamilies onder bescherming van de vredesmacht SFOR.

Na het Niod-rapport en het aftreden van zijn kabinet had Kok eind april al aangekondigd naar Srebrenica te willen gaan. Het mocht echter beslist geen mediaspektakel worden maar moest een 'sober bezoek' zijn.

"Er is een diep gevoel van binnen dat dit nodig was. Het completeert de geschiedenis waarvan je de meest dramatische momenten niet kunt overdoen. Nu moeten we met een goed gemoed de toekomst in en daar hebben we elkaar bij nodig", aldus Kok.

De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) kwam gisteren onder vuur te liggen nadat bleek dat Kok in het geheim was vertrokken met in zijn kielzog alleen een cameraploeg van de NOS en het ANP, maar zonder journalisten van dagbladen en de radio. De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en het Genootschap van Hoofdredacteuren reageerden scherp afwijzend. Volgens de NVJ riekt de aanpak van de RVD naar een 'staatsmedia-apparaat'. Het Genootschap van Hoofdredacteuren wil snel overleg met de RVD. "De vrije nieuwsgaring is hiermee ernstig in het geding gebracht," aldus voorzitter Broertjes.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 12 juni 2002