DEAGU - ,,Mijn 'kids' zijn bezig met het schrijven van geschiedenis, maar als we hoofdstuk één niet voltooien, wie praat dan nog over de eerste zege van Zuid-Afrika ooit op een wereldkampioenschap voetbal."
Jomo Sono sprong na de historische 1-0 overwinning tegen Slovenië van de bank, omhelsde z'n spelers, groette uitbundig het publiek en schudde in de kleedkamer van 'Bafana Bafana' de heupen van z'n meer dan 120 kilo zware lijf los alsof hij de samba danste in de carnavalsoptocht van Rio de Janeiro. Totdat hij de deur van het kleedlokaal achter zich sloot. Op dat moment was voor hem de inkt, waarmee het historisch feit in het geschiedenisboek van het Zuid-Afrikaanse voetbal werd geschreven, droog. ,,Vanaf nu is het halen van de tweede ronde woensdag tegen Spanje prioriteit nummer één. Anders heeft het resultaat tegen Slovenië geen enkele betekenis."
Gezien de stand in groep B heeft Zuid-Afrika aan een gelijkspel voldoende om verzekerd te zijn van een plaats bij de laatste zestien. Slechts een nederlaag tegen Spanje en een ruime overwinning van Paraguay op Slovenië kan die weg nog versperren. De 'Nederlandse' inbreng tegen Slovenië viel gering te noemen. Doelman Hans Vonk bleef wederom op de bank evenals Ajacied Steven Pienaar. De verhuurde Ajacied Aaron Mokoena bleek opnieuw de zwakste schakel in de defensie, terwijl ex-Ajax-spits Benni McCarthy slechts imponeerde van de 50e tot 65e minuut alvorens hij geblesseerd het veld verliet. Tweemaal voorkwam doelman Marko Simeunovic en eenmaal de kruising een treffer van de door Celta de Vigo aan FC Porto verhuurde McCarthy.
Hoewel Vonk niet blij is met z'n plaats op de bank heeft hij zich bij de keus voor André Arendse als eerste man neergelegd. ,,Tegen Slovenië speelde hij foutloos." Dat de doelman van Heerenveen niet meedanste in de kleedkamer met z'n ploeggenoten had niets met teleurstelling te maken. ,,Nee, maar wel alles met mijn gevoel voor ritme, of liever het totale gebrek daaraan. Tenminste als je het vergelijkt met onze donkere spelers. Geen enkele blanke waagt zich aan een dansje. Toch zijn we niet minder blij. De zege en de bijna zekere plaats in de tweede ronde vergoedt veel."
Jomo Sono is volgens Vonk de grondlegger van het succes. Hoewel hij Vonk om dubieuze redenen - zijn blanke huidskleur - naast hem op de bank zou hebben gezet. ,,Dat zijn voorganger Carlos Queiroz, die altijd voor mij koos, geen slechte kijk op het spel heeft, blijkt wel uit het gegeven dat hij de rechterhand van Alex Ferguson wordt bij Manchester United. Maar Sono valt de eer de beurt dat hij een eenheid van de Zuid-Afrikaanse ploeg heeft gemaakt."
,,Toen ik in maart werd aangesteld was het team in twee kampen (Kaapstad versus Johannesburg, red.) verdeeld. Op onze trainingstrip naar Hong Kong is het me gelukt een eenheid te smeden", vertelt Sono, die in zijn vaderland een levende legende is. ,,We leven en spelen in harmonie bij 'Bafana Bafana'." Officieus staat Sono te boek als de beste Zuid-Afrikaanse voetballer van de vorige eeuw en bij New York Cosmos speelde Sono nog samen met Pelé. Bij terugkeer in z'n vaderland begin jaren tachtig kocht de inmiddels 46-jarige bondscoach de club Highland Park op, ging op de stoel van eigenaar, directeur en trainer zitten, wijzigde de naam in Jomo Cosmos en promoveerde in 1994 naar de eerste liga, het hoogste clubniveau.
Vanwege zijn diep gegraven wortels in het Zuid-Afrikaanse voetbal is hij met al z'n lijntjes de machtigste voetbalman van het land. Toen de vorige bondscoach Queiroz de strijd met hem aanging - Sono was tevens technisch directeur van de bond - stond de Portugees in korte tijd met een enkeltje Lissabon op het vliegveld. Vonk: ,,Sono is een icoon in Zuid-Afrika. Voor dit team is hij goed omdat hij als geen ander de verhoudingen weet, daarop inspringt en uit ervaring aanvoelt wat er leeft bij vooral de donkere jongens."
Slaagt Jomo Sono er woensdag in met 'Bafana Bafana' de tweede ronde te bereiken dan zal z'n status in Zuid-Afrika onwaarschijnlijke vormen aannemen. Te vergelijken met die van Guus Hiddink in Zuid-Korea. Alleen, waar de Nederlander vanwege z'n nationaliteit nooit president kan worden, moet niemand gek opkijken wanneer Sono, in geval van aanwezige aspiraties, het ooit schopt tot eerste burger van het voetbalgekke Zuid-Afrika. Een eretitel die hij trouwens in het voetbal al voor de rest van z'n leven heeft verdiend.
Zuid-Afrika - Slovenië 1-0 (0-1). 4. Nomvethe 1-0. Scheidsrechter: Sanchez (Arg). Toeschouwers: 47.226. Gele kaart: Tebeho Mokoena, Radebe (Zuid-Afrika), Vugdalic, Milinovic, Ales Ceh, Pavlin (Slovenië).
Zuid-Afrika: Arendse; Nzama, Aaron Moekoena, Radebe en Carnell; Nomvete (71. Buckley), Sibaya, Tebeho Mokoena en Fortune (84. Pule); Zuma en McCarthy (80. Koumantarakis).
Slovenië: Simeunovic; Milinovic, Vugdalic, Karic en Knavs (60. Bulajic); Ales Ceh, Novak, Pavlin en Rudonja; Acimovic (60. Nastja Ceh) en Cimirotic (41. Osterc).