DEN HAAG - Het landelijk wetgevingsreferendum, dat onder het paarse kabinet zeer moeizaam tot stand kwam, is gisteren door de drie toekomstige coalitiepartijen CDA, LPF en VVD in een klap van tafel geveegd.
Daarentegen komt er onder druk van de LPF wel de mogelijkheid van een echte gekozen burgemeester. De VVD, die met het schrappen van het wetgevingsreferendum af is van de bestuurlijke vernieuwing van Paars, heeft het absolute taboe op de gekozen burgemeester laten vallen.
De invoering van de volksraadpleging, een kroonjuweel van D66, zorgde zelfs nog voor een kabinetscrisis in 1999 toen de paarse voorstellen door toedoen van VVD-coryfee Hans Wiegel strandden in de Eerste Kamer.
Nadat VVD-leider Zalm aan de andere onderhandelaars Balkenende (CDA) en Herben (LPF) gisteren voorstelde om de paarse referendumerfenis te ontmantelen was het pleit aan tafel bij informateur Donner snel beslecht.
De mogelijkheid van het houden van een landelijk referendum, waaraan hoge eisen werden gesteld, wordt door het nieuwe kabinet zo snel mogelijk geschrapt. Lokale referenda van gemeenten worden ongemoeid gelaten.
Niemand van de onderhandelaars bleek tevreden over de huidige gang van zaken bij de burgemeestersbenoeming, waarbij de gemeenteraad eventueel na een referendum een tweevoudige voordracht doet. De minister van Binnenlandse Zaken mag daar bij de benoeming in principe niet van afwijken. Deze volksraadpleging over de burgemeesterskandidaten wordt niet gezien als een succes.
Volgens CDA-leider Balkenende is er nog niet besloten of het stelsel van een gekozen burgemeester ook in grote steden wordt ingevoerd en wat de rol van de burgemeester in het college van B&W gaat worden. "De precieze vorm moet nog worden vastgesteld, maar de denkbeelden van Paars hebben we wel ten grave gedragen", aldus Balkenende.
CDA en VVD staan lijnrecht tegenover elkaar als het gaat om de medisch-ethische kwesties. Het liefst zou het CDA alle onder Paars tot stand gekomen wetten terugdraaien, maar dat is niet haalbaar. Het CDA heeft gisteren ingezet op een verbod op klonen, maar de VVD is niet bereid om nu al deuren volledig dicht te gooien. Ook wil het CDA een grondige evaluatie van de abortuswet en de euthanasiewet, met daarin een mogelijkheid om de wetten terug te draaien. Verder wil het CDA dat medisch experimenten met embryo's verboden blijven. De LPF heeft nog niet echt duidelijke standpunten over deze zaken.
Op het gebied van het onderwijs zijn de drie onderhandelaars met elkaar overeengekomen dat er veel minder regels moeten komen voor scholen. Ook moet er verder worden gewerkt aan de klassenverkleining, kleinere scholen en het aantrekken van nieuwe leraren. Het lesgeld gaat waarschijnlijk zoals CDA en VVD willen, verdwijnen. Maar de partijen hebben nog geen overeenstemming bereikt over de manier waarop dit betaald gaat worden.
Volgens informateur Donner zijn de onderhandelingen nog lang niet "gepiept". Volgende week wordt er verder onderhandeld tussen CDA, LPF en VVD, waarbij de belangrijkste geschillen (onder meer wao, de zorg en de bezuinigingen) weer op tafel komen.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}