TONY BLAIR ... christelijke en sociale overtuiging ... (Foto: AP)

LONDEN - Schandalen over de financiering van de Labour verkiezingskas blijven de Britse regering van premier Tony Blair achtervolgen. Dit keer is een omstreden donatie van 100.000 pond in de kas van Labour de aanleiding voor een fikse rel. De opwinding is groot, omdat zich in het rijtje van prominente zakenlieden nu een seksbaron en uitgever van tabloids als gulle gever heeft gemeld.

Zowel de oppositie als eigen Labour-leden spreken er schande van dat Blair geld heeft aangenomen van Richard Desmond. Hij is een man - bijgenaamd 'dirty Desmond' - die op veertienjarige leeftijd de school verliet en zijn fortuin vergaarde door het uitgeven van seksblaadjes en het populaire OK tijdschrift.

De critici van Blair vinden het aanvaarden van de donatie op gespannen voet staan met de christelijke en sociale overtuiging van de premier. Zij beschouwen het geld als een bewijs van erkenning van vrouwenuitbuiting, waartegen Blair juist altijd hard vecht. Maar kringen rondom de premier nemen het voor hem op. "Desmond is een gerespecteerde zakenman die geen wetten overtreedt", zo luidt de verdediging. Bovendien zou Blair nu een oogje voor de morele kant van de zaak willen dichtknijpen, omdat hij Desmond en zijn tabloids nodig heeft voor de campagne voor de invoering van de euro. De meeste tabloids - met vele miljoenen lezers - zijn fel tegen, maar Desmond wil zijn steun aan de euro wel geven.

Labour heeft ook de financiële steun hard nodig. De partij heeft een schuld van circa 10 miljoen pond bij de Co-op Bank. Britse politieke partijen mogen giften van bedrijven en zakenlieden aannemen. Elk bedrag boven de 5000 pond moet openbaar worden gemaakt. Het probleem van Labour is dat diverse donaties de schijn van belangenverstrengeling met zich meedragen. Wie de lijst van affaires van de afgelopen twee jaar doorneemt, ziet dat de partij van Blair op zijn zachtst gezegd dubieuze donaties heeft geïncasseerd. Het begon met de miljoenengift van Bernie Ecclestone, de Formule 1-baas. Hij stortte het geld op het moment dat de regering een beslissing moest nemen over tabaksreclame in de autosport en op racecircuits. Door deze reclame te verbieden zou de racerij financieel ernstig worden getroffen. Labour stortte het bedrag na het openbaar worden onmiddellijk terug aan Ecclestone.

De Indiase zakenman Lakshmi Mittal maakte geld aan Labour over en kreeg als bedankje een brief van steun van de Britse regering voor de overname van een Roemeens staalbedrijf dat juist zwaar concurreert met het Brits/Nederlandse staalbedrijf Corus. Paul Drayson van farmaceutisch bedrijf PowderJect doneerde geld aan Labour en ontving niet veel later een regeringscontract van 32 miljoen pond voor het maken van vaccins tegen pokken. Andere gulle gevers zijn uitgever Christopher Ondaatje (2 miljoen pond), supermarkteigenaar Lord Sainsbury (9 miljoen pond) en venture-capitalist Sir Ronald Cohen (300.000 pond). Maar het meest in het oog springend is dus de gift van seksbaron en uitgever Richard Desmond van Northern en Shell.

Dirty Desmond nam tijdens de verkiezingscampagne eind 2000 voor 125 miljoen pond de Express Newspapers over, die onder meer de tabloids Daily Express en Sunday Express uitgeeft. Beide bladen hebben een oplage van circa 900.000 exemplaren. Desmond maakte de honderdduizend pond een week na de overnamegoedkeuring van minister Stephen Byers van Economische Zaken over aan Labour. Deze had beslist dat de kartelcommissie zich niet over de koop hoefde uit te spreken. Aanvankelijk zou Labour voor dit bedrag gratis advertenties in de Express-kranten mogen zetten, maar later werd het cash overgemaakt.

Hoewel zowel premier Blair en Richard Desmond benadrukken dat er geen "geheime deals" zijn gesloten of gunsten zijn verleend, trekt Labour-voorzitter David Davis dit in twijfel. Hij vindt de timing van de hoge donatie "opvallend en hypocriet". In die mening staat hij zeker niet alleen.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 21 mei 2002