ROME - Het trotse symbool bij uitstek van het Italiaanse kapitalisme, Fiat, verkeert in een diepe crisis. Het autobedrijf uit Turijn, kroon van het Italiaanse bedrijfsleven, heeft in het eerste kwartaal van dit jaar een verlies van €529 miljoen geleden. De omzet is door de daling van de verkoop van auto's met 4% afgenomen. Er zullen 2887 gedwongen ontslagen vallen, vooral in Turijn en omstreken.

Om de crisis te bestrijden brengt Fiat sportwagendochter Ferrari nog dit jaar naar de beurs. (Foto: AP)

De tijd is voorbij dat alle Italianen in een Fiat reden. Het was vroeger een nationaal volksmodel, dat vandaag de dag niet meer met de tijd meegaat. Voor zover ze over de grenzen is gegaan heeft ze volgens het financieel dagblad Il sole-24 ore op het verkeerde geografische terrein gemikt (met name het door de enorme crisis geplaagde Argentinië). Bovendien heeft Fiat volgens het blad te weinig in technologie geïnvesteerd en is de concurrentie in de sector enorm toegenomen. Daar komt nog bij dat door strenge normen van de Europese Unie staatshulp aan het bedrijf sterk wordt bemoeilijkt.

Italiaanse kranten en televisieprogramma's staan vol met verslagen over de nationale ramp. Het is een klap in het gezicht voor de Italianen, die Fiat altijd als Italiaans visitekaartje in de wereld beschouwden. Twee jaar geleden besloot het bedrijf door economische problemen 20% van de autosector af te staan aan General Motors. Politici en vakbonden zijn verdeeld over het antwoord op de vraag of General Motors alleen maar schade heeft toegebracht aan Fiat of dat de Amerikanen juist een groter aandeel moeten hebben omdat ze over een veel beter management zouden beschikken.

De erevoorzitter van Fiat, Gianni Agnelli, heeft eind vorige maand voor de zekerheid geruchten ontzenuwd dat de sector volledig wordt verkocht en het bedrijf, dat sinds 1899 de autosector van Italië beheerst, het opgeeft. Maar het gaat slecht met de gezondheid van de oude baas van Fiat en de familiedynastie heeft haar tijd in de globalisering gehad.

Ook van de 'salotto buono', het besloten kringetje dat de economische touwtjes in handen had in Italië en waarin Gianni Agnelli een voorname plaats had, blijft weinig meer over. Daarnaast zijn er nog twee sterfgevallen in de jongere generatie Agnelli's geweest, zodat bij gebrek aan beter familievriend Paolo Fresco sinds verscheidene jaren voorzitter is.

Over de hele wereld werken 200.000 mensen bij Fiat, waarvan de helft in Italië. "Fiat speelt een grote rol in de Italiaanse economie, omdat ze honderdduizenden mensen werk geeft. De crisis bij Fiat is niet alleen het probleem van een concern, maar een open wond voor het hele land", verwoordt de secretaris van de grootste oppositiepartij Linkse Democraten (DS), Piero Fassino, het gevoel van veel landgenoten. De politicus stelde gisteren voor een bijeenkomst tussen regering, vakbonden en bedrijf te organiseren.

Een diepe greep in de staatsbuidel om het autobedrijf uit Turijn een steun in de rug te geven, is door de financiële situatie nauwelijks mogelijk. "De regering kijkt naar mogelijkheden om Fiat te steunen zonder de vrije markt en de gelijkberechtiging van ondernemers schade toe te brengen", aldus premier Berlusconi deze week na afloop van de ministerraad. "Fiat is de grootste privé-onderneming van Italië en ik kan alleen maar wensen dat ze deze moeilijke fase weet te weerstaan, waar niet alleen het concern zelf, maar alle bedrijven onder lijden die auto's, vrachtwagens en tractoren produceren".

Voorlopig is de minister van Arbeid, Roberto Maroni, naar Turijn gestuurd om de situatie te beoordelen. "Dat is om te zien om wat voor ontslagen het gaat en of een interventie van de regering noodzakelijk is", aldus de bewindsman. Er zijn verschillende exponenten van de regering die trouw willen zijn aan een zuivere, liberale politiek, waarin geen plaats is voor overheidssteun aan het bedrijfsleven. "Fiat is een grote privé-onderneming en is belangrijk voor de Italiaanse industrie, maar de regering moet geen specifieke maatregelen nemen om haar te helpen", aldus staatssecretaris van Economische Zaken Mario Baldassarre. Om de crisis te lijf te gaan heeft Fiat besloten om haar juweeltje Ferrari nog dit jaar op de beurs te brengen. Het sportwagenbedrijf, dat grote successen boekt met de Formule 1 Grand Prix, is momenteel voor 90% in handen van Fiat. De overige 10% is in handen van Piero Ferrari.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 18 mei 2002