EDE - Het Gelderse stadje Ede rouwt om het dramatische verlies van ruim 550 arbeidsplaatsen bij viscosegarenfabriek Enka. Uiterlijk 1 juli 2003 zal de vermaarde fabriek haar poorten definitief sluiten. De continuspinnerij gaat al na de zomer dicht. De eerste 100 personeelsleden zullen dan op straat komen te staan. Ooit was Enka met ruim 5500 medewerkers een van de grootste werkgevers van de streek, nu wordt de onderneming verbannen naar de geschiedenisboekjes.

Rampzalige marktomstandigheden doen Enka de das om, meent directeur Nico Tap.

Volgens eigenaar Acordis was de sluiting onafwendbaar. De verkoop van garens stagneert. De viscosemarkt is in elkaar gestort, afnemers - hoofdzakelijk weverijen - in het buitenland gaan failliet. Gevolg is flinke druk op de verkoopprijzen. Een druk die nog eens wordt versterkt door het aanbod uit de veel goedkopere landen uit het Verre Oosten. Dat alles heeft er toe geleid dat de onderhouds- en productiekosten niet meer opgebracht kunnen worden.

Geen toekomst meer voor de in 1911 opgerichte NV Nederlandse Kunstzijdefabriek (fonetisch Enka) van dr. Jaques Coenraad Hartogs. Negentig jaar vakmanschap gaat daarmee verloren.

De klap van de sluiting is bij het personeel hard aangekomen. "Keihard", onderstreept Nico Tap, directeur personeelszaken. "We zijn de dupe geworden van rampzalige marktontwikkelingen."

De vakbonden zijn een andere mening toegedaan. FNV Bondgenoten is woedend op de directie van Enka en vindt de economische uitleg 'erg zwak'. Zij vindt het ongepast en 'verbijsterend' dat het concern tegen alle afspraken in en zonder een eenduidige visie het personeel buiten de deur wil zetten. "Waarom kunnen de zusterbedrijven in Duitsland en Polen dan wel gewoon doordraaien?", vraagt bestuurder Wiel Brand van FNV Bondgenoten zich af. De eerste ontmoeting tussen de vakbonden en de directie was volgens Brand een aanfluiting. "We voelen ons gebruuskeerd", zegt hij. Frappant is volgens hem, dat er in de buurt van het Duitse Brandenburg binnenkort een nieuwe viscosefabriek met een capaciteit van 2500 ton door eigenaar Acordis wordt opgestart.

Het zijden draadje waaraan Enka jarenlang bungelde, is definitief geknapt. Ook bij de trouwe werknemers is er iets geknapt. Tranen vloeiden dan ook rijkelijk bij de werknemers toen het nieuws deze week door de directie in de sombere bedrijfskantine bekend werd gemaakt.

Sommigen werken al meer dan 40 jaar in de fabriek. Ze zijn opgegroeid met textielgarens, de bekende Enka-zemen en sponsen. Dat het doek voor het bedrijf met zijn rijke historie nu definitief valt kunnen zij maar moeilijk bevatten.

De onderneming is al een aantal keren door het oog van de naald gekropen. Met vallen en opstaan wist men zich door de problemen heen te slaan. Jarenlang was het bedrijf eigendom van het chemieconcern AkzoNobel. Dat ging na de aanhoudende problemen in zijn kunstvezeldivisie (problemen die het concern zelfs aan de rand van de afgrond brachten) na de zoveelste reorganisatie op zoek naar een koper. Die werd uiteindelijk gevonden in de investeringsmaatschappij Acordis.

Volgens de vakbonden heeft de directie van Enka onvoldoende maatregelen genomen om een dreigende sluiting te voorkomen. "Onzin", ventileert Tap. Er was volgens de directie van Enka geen ontkomen aan. Viscose heeft plaatsgemaakt voor polyester en acryl.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 18 mei 2002