ROME - Paus Johannes Paulus II is vandaag, niet zonder pijn en moeite, 82 jaar geworden. Zijn gezondheid laat al jaren te wensen over. De kerkvader kampt met vele gezondheidsproblemen die eigenlijk al zijn begonnen na de aanslag van de Turkse Grijze Wolf Ali Agca in 1981, waarvan hij nooit helemaal herstelde.

Paus Johannes Paulus II ...uitgeput... (Foto: KIPPA)

De ziekte van Parkinson slaat steeds harder toe. De paus beweegt zich voort op een karretje omdat hij (door de aanslag) bijzonder slecht ter been is. Ook wordt hij steeds onverstaanbaarder en oogt hij na de kleinste inspanning zeer vermoeid.

De belangrijkste kardinalen praten, steeds vaker, hardop over de mogelijkheid van de paus om afstand van zijn ambt te nemen. Toch heeft paus Johannes Paulus II meerdere keren gezegd door te willen gaan tot zijn dood. Hij gaat binnenkort zelfs weer op reis naar Bulgarije en Azerbeidjan, het wordt alweer zijn 96e reis.

Met pensioen gaan kan in principe wel, maar het is bijna nog nooit voorgekomen. In canon 332, paragraaf 2 van het canonieke recht staat: "Wanneer de paus afstand wil doen van zijn troon, is het een vereiste dat dit uit vrije wil geschiedt en alom bekend wordt gemaakt, niet echter dat het door iemand wordt aanvaard." In de praktijk zou dat betekenen dat het college van kardinalen de terugtreding voor kennisgeving aanneemt, waarna een conclaaf wordt gevormd waaruit de nieuwe paus wordt gekozen.

Het bekendste geval van een paus die uit vrije wil is teruggetreden is Celestinus V. Op 5 juli 1294 werd de Italiaan paus, maar hij werd gek van alle bizarre politieke spelletjes, zodat hij het na vijf maanden weer voor gezien hield en weer als kluizenaar ging leven. De beroemde Italiaanse schrijver Dante Alighieri was daar zo woedend over, dat hij de teruggetreden paus in zijn goddelijke komedie in de hel plaatste.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 18 mei 2002