DEN HAAG - Op het Binnenhof is gisteren de grote schoonmaak begonnen. Na de vernedering van afgelopen woensdag werd VVD-leider Dijkstal aan de dijk gezet en vervangen door minister Zalm. Kamervoorzitter Van Nieuwenhoven volgt de aangeslagen PvdA-fractievoorzitter Melkert op en het afscheid van Milieu-minister Jan Pronk uit de nationale politiek is ook definitief een feit.
De ex-defensievoorlichter Mat Herben werd uitgeroepen tot politiek leider van de Lijst Pim Fortuyn.
De sensationele verkiezingsuitslag heeft de vernietigende uitwerking van een tornado op de Nederlandse politiek. Bij overwinnaar CDA werden de champagneflessen in een uitpuilende fractiekamer ontkurkt na de overweldigende zege. De droomuitslag voor het CDA zorgde voor een feestelijke entree van nieuwelingen.
VVD en PvdA waren gisteren nog totaal verward door het dramatische resultaat.
In VVD-kringen is er spijkerharde kritiek op het functioneren van Dijkstal, die voorlopig wel in de Tweede-kamerfractie blijft en mogelijk beschikbaar is voor een ministerschap. Vooral de jonge liberalen verwijten Dijkstal dat hij ronduit heeft gefaald in de afgelopen campagne. Ook zou hij niet hebben open gestaan voor adviezen van medewerkers. De VVD-fractie bestaat momenteel voornamelijk uit de oude garde, waarvan het merendeel ook nog in het kabinet zit.
Dijkstal gaf toe dat hij de rechtervleugel heeft verwaarsloosd. "De 38 zetels die we hadden behoud je alleen als je in het midden gaat zitten. We hebben echter niet op tijd ingezien dat na de aanslagen van 11 september de bakens verzet zijn naar rechts," aldus Dijkstal. Zijn opvolger Zalm voegde daar nog enigszins verbitterd aan toe dat het CDA de verkiezingswinst heeft kunnen incasseren met "acht jaar niets doen".
Ook PvdA'er Melkert blijft na de pijnlijke nederlaag vooralsnog in de Tweede Kamer. Zijn ambities om premier van Nederland te worden zijn in rook opgegaan.
De definitieve uitslag van de Kamerverkiezingen staat nog niet geheel vast. Buiten kijf staat dat het CDA de grote winnaar is met 43 Kamerzetels, dat de Lijst Pim Fortuyn 26 Kamerleden krijgt en dat de PvdA het moet doen met 23 zetels. De VVD met voorlopig 23 zetels en GroenLinks met voorlopig 11 Kamerleden strijden echter nog om een laatste restzetel omdat nog niet alle buitenlandse stemmen zijn geteld. De liberalen kunnen daardoor op 24 zetels komen terwijl GroenLinks er mogelijk een moet inleveren.
Verder blijkt dat D66 wordt gehalveerd van veertien naar zeven. D66-leider Thom de Graaf is gisteren echter herkozen als fractievoorzitter nadat hij zijn functie ter beschikking had gesteld. De SP van Jan Marijnissen gaat van vijf naar negen zetels terwijl de christelijke partijen flinke tegenvallers boekten. Zowel de ChristenUnie als de SGP moesten een zetel inleveren. Het ervaren Kamerlid Van Middelkoop (ChristenUnie) wordt zo goed als zeker verdrongen door een vrouwelijke partijgenoot.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}