DEN HAAG - De politieke aardverschuiving na de verkiezingen zet de wereld op zijn kop voor tientallen bewoners van de Tweede Kamer en hun medewerkers. Hordes Kamerleden moeten hun bureau leegmaken en hun personeel ontslaan om plaats te maken voor de leden van de Lijst Pim Fortuyn (LPF), die gisteren hun eerste stappen zetten op het Binnenhof.
De nieuwkomers lieten direct hun oog vallen op het fraaie voormalige ministerie van Koloniën, waar nu nog de fractie van de PvdA is gevestigd. Nieuwe LPF-leider Mat Herben heeft zijn zinnen gezet op de kamer van Ad Melkert.
De geluksvogel bij het CDA is de uit Limburg afkomstige Ine Aasted-Madsen die met de hakken over de sloot de Kamer binnenkomt. "Door mijn 43ste plek verwachtte ik niet dat ik in de Kamer zou komen. Na de moord op Fortuyn heb ik mijn voorkeursactie onmiddellijk stopgezet en dacht ik; dit red ik echt nooit meer. Ik ken hier echt nog niemand, laat staan de weg", zegt de CDA'ster, die schooldirecteur is. Het CDA heeft gisteren een enorme taart en 15 flessen champagne laten aanrukken om de komst van in totaal 22 nieuwe fractieleden te vieren.
Slechts enkele tientallen meters verderop bij de PvdA en de VVD staan de gezichten op onweer na de enorme nederlagen. Kamerleden staan in groepjes verslagen bij elkaar. Een paar dagen geleden gingen de meesten er nog vanuit dat zij het op het nippertje zouden redden, maar nu rest hen niets anders dan het pakken van de verhuisdozen, het inleveren van de mobiele telefoon en de gratis OV-jaarkaart.
"Dit is echt dramatisch voor ons. Van de lichting Kamerleden die in 1998 in de Kamer kwam, is nu nog maar een Kamerlid overgebleven'', zegt de nummer 24 op de lijst van de VVD, Atzo Nicolaï. "Ik kom waarschijnlijk wel weer in de Kamer als we gaan meeregeren. Maar voor mijn collega's die rond de plaats dertig staan, wordt het heel erg moeilijk. Voor hen is het echt verschrikkelijk.'' De nummer 30, de ambitieuze Geert Wilders die de afgelopen jaren veel opzien baarde met zijn radicale ideeën over de wao, kan dat vanuit zijn woning in Venlo beamen. "Het is ongelooflijk dat er geen jonge mensen in de Kamer komen voor de VVD. Er gaat een hoop kennis en ambitie verloren. Dat komt allemaal door het stelselmatig negeren van de rechtervleugel van de partij." De woede onder VVD'ers over het nonchalante optreden van Hans Dijkstal is groot. "Onzichtbaarheid heeft zo zijn prijs", zegt een ander teleurgesteld VVD-Kamerlid, die nu op straat staat. "Waar was Dijkstal woensdagavond tijdens het tv-debat? Melkert had tenminste nog de moed om daar naar toe te gaan. Dijkstal kondigde in de loop van de dag al aan dat hij niet ging. Dat heeft ons misschien nog wel een zetel gekost."
Bij de PvdA-fractie komt er door de afstraffing van de kiezers nog maar één nieuw Kamerlid in: Aleid Wolfsen. Relatief jonge en aan de weg timmerende PvdA'ers, zoals wao-woordvoerster José Smits, fiscaal woordvoerder Jeroen Dijsselbloem, en woordvoerder staatsrecht Peter Rehwinkel staan straks op straat. José Smits zet haar politieke werk gewoon voort. "Het is toch geen gewone baan! Ik heb voor de politiek gekozen en ik krijg voorlopig wachtgeld, dus ik blijf actief voor de fractie."
Donkere wolken hangen er ook boven de toekomst van tientallen medewerkers van de partijen, die de komende weken te horen krijgen of zij het Binnenhof moeten verlaten. De fracties in de Kamer krijgen nog een jaar lang het bedrag doorbetaald dat zij nu voor hun medewerkers krijgen. "De medewerkers staan dus niet van de een op de andere dag op straat. Dat kunnen we langzaam afbouwen'', aldus een VVD-voorlichter.
Heel wat vrolijker ging het er aan toe bij de leden van de Lijst Pim Fortuyn. Zij lieten zich breed lachend rondleiden door het Kamergebouw en bekeken vanaf de publieke tribune de vergaderzaal waar zij straks zelf op de bankjes zullen zitten. Tot zijn eigen verbazing maakt de nummer 28 van de LPF-lijst, Harry Wijnschenk, ook deel uit van de fractie. Dat kwam doordat de nummer zeven André Peperkoorn zich onverwachts terugtrok.
De 38-jarige Wijnschenk, in Almere uitgever van onder meer een motortijdschrift, verrichtte sinds hij in februari Pim Fortuyn ontmoette allerlei hand- en spandiensten. "Ik deed de post voor Pim'', aldus Wijnschenk. Zijn eigen bedrijf liet Wijnschenk in de handen van collega's. Dat hij ooit Kamerlid zou worden, had Wijnschenk nooit kunnen vermoeden, ook niet toen Fortuyn hem vroeg zich kandidaat te stellen. "En nu loop ik hier. Onwezenlijk, maar ik heb er veel zin in. Vandaag heerste in de fractie een onwijs goede sfeer'', glundert Wijnschenk, die zich met media en verkeer gaat bezighouden.
De LPF-fractie moet zich in de Kamer voorlopig behelpen in twee vergaderzalen, waar wat telefoons en computers worden neergezet voor als ze willen werken. Waar alle partijen zich over een paar weken in het Kamergebouw gaan nestelen, is nog niet bekend. De ambtelijke staf van de Kamer is dat nog aan het uitzoeken.