|
Politie en hulpverleners dragen een slachtoffer weg van de plaats waar een zelfmoordaanslag een Israëlische bus uiteen heeft gereten. Ondanks de constante dreiging blijven de bussen rijden. (Foto: AP)
|
door Frank van Vliet JERUZALEM - De eerste 20 bewapende toezichthouders, van in totaal 400, zijn deze week op buslijnen in Israël gesignaleerd. Na de installatie van rasters voor de ramen (tegen stenen), kogelvrije glazen en een verdubbeling van het aantal bepantserde bussen tot ruim 100, is het de volgende stap van busmaatschappij Eged om de veiligheid te vergroten. Een verhaal over een land waar uit angst niemand meer graag een bus ingaat en waar de chauffeurs dankbrieven en cadeaus krijgen omdat ze hun werk blijven doen.
Buschauffeur Menashe Nuriel (52) is een vriendelijk ogende huisvader die op 2 augustus vorig jaar 45 passagiers redde door zich op een jonge Palestijnse zelfmoordenaar te werpen en vechtend met hem over straat te rollen. De tas met ruim acht kilo explosieven ontplofte door de actie van Nuriel niet.
De buschauffeur zegt dat de Palestijn door angst verlamd of mogelijk onder invloed van drugs was ,,anders had ik hem niet zo lang onder controle kunnen houden. Ik dacht dat hij zijn tas, waar ik elektrische draden uit zag komen, had geactiveerd. Op dat moment was het enige dat ik wilde, hem ver van de bus en de passagiers houden. Ik twijfelde er niet aan dat ik dood zou gaan."
Volgens de politie was een deel van de munitie bewerkt, waardoor het extra brandbaar was. Een soldaat die in een auto achter de bus reed, hielp Nuriel de zelfmoordenaar te overmeesteren.
Vervolgens reed de chauffeur zijn bus een meter of 50 weg van de tas met gevaarlijke inhoud. Daarna was zijn heldenrol over. "Ik was wit als de muur hier en heb vier uur lang op mijn benen staan trillen."
Een dag later meldde hij zich op zijn werk, bereid om weer op de bus te gaan. De eerste dagen kwam daar niets van terecht, want de ministers van Verkeer en Politie ontboden hem en zelfs premier Ariel Sjaron hing aan de lijn om hem te eren. De passagiers overlaadden Nuriel met cadeaus; er kwam zelfs een uitnodiging voor een huwelijk. Hij rijdt inmiddels weer dezelfde route door Noord-Israël en zegt niet meer stil te staan bij het incident. Hij heeft nooit overwogen ander werk te zoeken "zelfs mijn vrouw is daar niet over begonnen."
Het is deze houding van Nuriel en de andere chauffeurs die de veiligheidschef van het busbedrijf, Sjlomo Marka, zo waardeert. "Het zijn werkelijk moedige mannen. Dit werk is vergelijkbaar met Russisch roulette. Bij ieder incident word ik opgeroepen en ik heb gruwelijke dingen gezien. Ik zal u de details besparen, want het is te erg voor woorden."
Marka heeft een kantoor in het onlangs geopende hypermoderne busstation van Jeruzalem waar niemand binnenkomt zonder controle van tassen en betasting door een detector, die meestal wordt gebruikt bij veiligheidscontroles op luchthavens. Marka staat in direct contact met zijn chauffeurs die op hun beurt weer een directe lijn hebben met leger en politie. "Dat is bestaande apparatuur die we pas na het begin van de Al-Aksa intifada zijn gaan gebruiken. Tot die tijd stonden die dingen gewoon uit."
De zorg voor het personeel gaat verder dan fysieke bescherming. Zo is er een psychologische dienst en wordt de cursus 'Hoe herken je een verdachte' druk bezocht. Tijdens het gesprek met de veiligheidschef wordt één incident gemeld; lijn 1 is met stenen bekogeld en één passagier raakte gewond. "Als het hierbij blijft, heb ik een fijne dag gehad", zegt Marka.