DEN HAAG - De Lijst Pim Fortuyn (LPF) heeft gisteren voor een politieke aardverschuiving gezorgd door vanuit het niets met een gigantisch aantal van 26 zetels in de Tweede Kamer te komen. Niet eerder in de parlementaire geschiedenis lukte het een partij of beweging om een dergelijke spectaculaire entree in de Nederlandse politiek te maken.

De partij van de vorige week vermoorde Pim Fortuyn heeft daarbij vooral geprofiteerd van de grote groepen boze kiezers die zijn uitgekeken op de huidige Haagse politiek en die schreeuwen om verandering. Circa anderhalf miljoen mensen hebben Fortuyn postuum beloond voor zijn aanvallen op acht jaar Paars.

De LPF, zelfs nog groter dan PvdA en VVD, kan nu coalities maken en breken. "De gevestigde partijen kunnen niet meer om ons heen", aldus woordvoerder Mat Herben. "Wij gaan met CDA en VVD een nieuw kabinet vormen en ik vermoed dat dit vrij makkelijk zal gaan."

Joao Varela, nummer twee op de LPF-lijst, eert zijn held Pim Fortuyn. (Foto: ANP)

In het zwaarbewaakte hotel Des Indes in Den Haag konden de kandidaat-Kamerleden van de LPF onder het oog van de wereldpers hun geluk niet op. Aan de andere kant bleef de geest van Pim Fortuyn in het statige hotel rondzweven. "De partij heeft alles aan hem te danken", aldus Herben. "Vandaag voelen wij ons wees. Wij zijn onze onderwijzer kwijt. Pim is dood, maar zijn ideeën zijn springlevend. Dit is het antwoord van de kiezers aan de moordenaar."

Forse kritiek hadden hij en andere toekomstige Kamerleden op de gevestigde partijen. Herben: "Ze hebben alles uit de kast gehaald om onze opmars af te stoppen. Insinuaties, halve waarheden en hele leugens." Hij bekritiseerde premier Kok, die het riskant noemde een emotiestem op de LPF uit te brengen. "Kok heeft de kiezers als onmondige mensen behandeld."

De komst van al die nieuwe Tweede-Kamerleden van LPF zal een aardschok op het Binnenhof teweeg brengen. Een flink aantal kandidaten weet absoluut niet wat hen te wachten staat. Zelfs het salaris is bij velen onbekend. Alleen 'good old' Jim Jansen van Raay (69) heeft als voormalig europarlementariër voor het CDA politieke ervaring. Hij heeft zijn neef al als persoonlijk medewerker aangetrokken. De rest van de lijst bestaat onder anderen uit ambtenaren, hoogleraren, maar liefst vier medisch specialisten, militairen, ondernemers en journalisten.

Tijdens de verkiezingsavond profileerden vooral Herben en de nummer twee op de lijst Joao Varela zich als beoogde fractieleiders. Vandaag moet de nieuwe fractie de opvolger van Fortuyn bekend maken. Ook de naam van Winny de Jong, die gisteren na bedreigingen niet naar de verkiezingsavond durfde, gaat rond.

Bekende LPF'ers die hun Kamerzetels kunnen innemen zijn oud-hoofdredacteur van Elsevier Ferry Hoogendijk (68), topdammer Harm Wiersma (48) en boerenleider Wien van den Brink (56).

Herben en Varela maakten na de eclatante verkiezingsoverwinning al bekend wat de LPF in een kabinet wil gaan veranderen. De overdrachtsbelasting van 6% moet worden afgeschaft, evenals de kilometerheffing. Volgens Varela dient de stroom asielzoekers te worden ingeperkt.

Na de moord op Fortuyn was het zeer onduidelijk geworden in hoeverre diens partij de enorme winst die in de prognoses werd voorspeld, kon vasthouden. Ondanks stemmen om de partij op te heffen, forse interne ruzies en de algehele commotie na de dood van Fortuyn zijn veel kiezers de partij trouw gebleven.

Naast de keuze van een fractieleider moet LPF vooral de komende weken en maanden bewijzen dat zij een stabiele fractie is, nadat vanuit andere partijen op de instabiliteit en onervarenheid werd gewezen.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 16 mei 2002