door Sibolt van Ketel JOHANNESBURG - Miljoenen mensen in het zuiden van Afrika staan aan de rand van de ergste hongersnood van de afgelopen 50 jaar. Nu al hebben vier miljoen mensen dringend voedsel nodig en over een paar maanden zal hun aantal volgens het Wereldvoedselprogramma tot minstens negentien miljoen zijn gestegen.

"De mensen hebben niets meer te eten, ze voeden zich met gras", zegt Judith Lewis, de plaatselijke vertegenwoordiger van deze VN-organisatie. Het gaat vooral om Zimbabwe, Zambia en Malawi, maar ook in Mozambique en Angola, Lesotho en Swaziland is de toestand zorgelijk. Tot nu toe zijn Botswana en Zuid-Afrika aan de macabere dans ontsprongen, maar volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN kan ook in die landen volgend jaar hongersnood toeslaan als de regens niet op tijd komen.

Grote delen van de regio kampen bijna elk jaar met droogte. Maar vroeger waren er altijd de graanschuren van Zuid-Afrika en Zimbabwe die ervoor zorgden dat honger niet of nauwelijks voorkwam. Zuid-Afrika heeft echter dit jaar net genoeg maïs geoogst om de eigen bevolking te voorzien en hetzelfde is het geval met Botswana.

Zimbabwe dankt zijn hongersnood aan wanbestuur en de verdrijving van de (blanke) commerciële boeren.

Hun boerderijen zijn op bevel van president Mugabe al langer dan twee jaar bezet door zogeheten veteranen, die de laatste paar maanden zijn overgegaan tot het verdrijven van de boeren en hun arbeiders. Daarbij hebben ze het niet gelaten: honderdduizenden hectare landbouwgrond met maïs en graan erop zijn door de veteranen in brand gestoken. Gevolg: een reuzentekort aan vooral maïs, het hoofdvoedsel van Afrika.

De door corruptie geteisterde economie levert geen buitenlandse deviezen meer op, zodat (betaalde) invoer uit buurland Zuid-Afrika onmogelijk is geworden. Daarom heeft Mugabe eerder deze maand de noodtoestand uitgeroepen en bij de VN aangeklopt om voedselhulp.

Zimbabwe (twaalf miljoen inwoners) produceert in normale tijden anderhalf miljoen ton maïs per jaar, voldoende voor eigen gebruik en export. De oogst dit jaar is slechts 300.000 ton.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 15 mei 2002